Suy Thận Độ 1: Triệu Chứng Nhận Biết Và Các Cách Điều Trị
Suy thận độ 1 là giai đoạn nhẹ của suy thận với tổn thương thận ít nhất. Trong giai đoạn này, thận hoạt động tốt nhưng có dấu hiệu tổn thương, không có biểu hiện lâm sàng. Vì bệnh suy thận giai đoạn 1 thường không được phát hiện.
Suy thận độ 1 là gì?
Suy thận độ 1 là tổn thương thận ở mức độ nhẹ, có tổn thương ít nhất trong bệnh suy thận mạn. Bệnh xảy ra chức năng thận suy giảm và có tổn thương thận vĩnh viễn.
Suy thận mạn có 5 giai đoạn. Ở giai đoạn 1, chức năng thận bình thường, mức lọc cầu thận ước tính (eGFR) từ 90 trở lên, người bệnh không có triệu chứng lâm sàng, chỉ có sự hiện diện của protein trong nước tiểu.
Bệnh suy thận độ 1 có tiên lượng tốt, không hoặc ít ảnh hưởng đến tuổi thọ. Tuy nhiên những tổn thương vĩnh viễn có thể tiến triển khi không được điều trị.
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ
Bệnh suy thận độ 1 xảy ra khi một tình trạng hoặc bệnh lý gây tổn thương và làm suy giảm chức năng thận. Điều này có thể diễn ra trong vòng vài tháng hoặc vài năm.
Dưới đây là những nguyên nhân của suy thận giai đoạn 1:
+ Bệnh lý
Thận thường bị ảnh hưởng bởi những bệnh lý sau:
- Huyết áp cao
- Bệnh tiều đường tuýp 1 hoặc tuýp 2
- Nhiễm trùng thận tái phát (viêm bể thận)
- Trào ngược Vesicoureteral. Tình trạng này khiến nước tiểu trào ngược vào thận
- Tắc nghẽn đường tiết niệu kéo dài. Thường do sỏi thận, ung thư hoặc phì đại tuyến tiền liệt
- Bệnh thận di truyền, chẳng hạn như bệnh thận đa nang
- Viêm thận kẽ
- Viêm cầu thận
+ Thuốc
Một số loại thuốc có thể làm tổn thương thận khi dùng kéo dài và liều cao. Cụ thể:
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAID)
- Lithium
+ Cholesterol cao
Cholesterol cao khiến chất béo tích tụ trong những mạch máu, giảm lượng máu đến thận. Điều này khiến thận khó hoạt động bình thường và gây ra những tổn thương vĩnh viễn.
Những yếu tố nguy cơ của suy thận giai đoạn 1:
- Trên 65 tuổi
- Thừa cân béo phì
- Hút thuốc
- Bệnh tim
- Bệnh tiểu đường
- Thận có cấu trúc bất thường
- Tiền sử gia đình bệnh thận
- Chế độ dinh dưỡng thiếu khoa học, nhiều natri, nhiều dầu mỡ, chất béo và đường
- Chấn thương thận
- Dùng nhiều đồ uống có cồn
- Lạm dụng thuốc
- Sống và làm việc trong môi trường độc hại
Triệu chứng và dấu hiệu của suy thận độ 1
Do eGFR nằm trong mức bình thường và tổn thương thận ít. Điều này khiến người bệnh không nhận thấy bất kỳ ảnh hưởng nào đến sức khỏe, không có triệu chứng lâm sàng. Tuy nhiên xét nghiệm nước tiểu có thể cho thấy protein bên trong.
Trong một số trường hợp, người bệnh hoặc bác sĩ có thể nhận thấy các bất thường khác qua một số xét nghiệm. Cụ thể như:
- Huyết áp cao
- Nhiễm trùng đường tiết niệu
- Nước tiểu có màu đỏ (tiểu máu)
- Sưng ở tay hoặc chân
- Tổn thương thận xuất hiện trong chụp CT, chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc sinh thiết thận.
Suy thận độ 1 có nguy hiểm không?
Bệnh suy thận độ 1 có tổn thương thận ít, chức năng thận từ bình thường đến chức năng cao. Ngoài ra người bệnh hầu như không cảm nhận ảnh hưởng đối với sức khỏe.
Tuy nhiên bệnh nhân có tổn thương thận vĩnh viễn, không thể hồi phục. Hơn nữa suy thận độ 1 có thể chuyển sang giai đoạn 2 (suy thận độ 2) và các giai đoạn tiến triển khác khi không được điều trị. Trong đó suy thận độ 4 và 5 (suy thận giai đoạn cuối) có thể đe dọa đến tính mạng.
Ở giai đoạn 1, bệnh suy thận có tiên lượng tốt, lối sống và những biện pháp chăm sóc có thể giữ cho thận hoạt động bình thường và không tổn thương thêm. Hơn nữa tổn thương thận trong giai đoạn này ít hoặc không ảnh hưởng đến tuổi thọ.
Chẩn đoán suy thận độ 1
Để phát hiện suy thận độ 1, bệnh nhân được kiểm tra tình trạng sức khỏe có thể gây hại cho thận và tiền sử gia đình. Ngoài ra người bệnh được thực hiện các xét nghiệm để chẩn đoán.
Những xét nghiệm dưới đây có thể giúp nhận biết thận có đang bị suy giảm chức năng hay không:
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu giúp đo lượng creatine và mức lọc cầu thận ước tính (eGFR). Từ đó phát hiện tổn thương và suy giảm chức năng thận. Ngoài ra xét nghiệm máu còn cho biết suy thận có liên quan đến bệnh tiểu đường hay không.
- Xét nghiệm nước tiểu: Ở giai đoạn 1 của bệnh thận, xét nghiệm nước tiểu có thể cho thấy protein.
- Xét nghiệm hình ảnh: Tổn thương thận có thể được phát hiện thông qua hình ảnh CT, cộng hưởng từ (MRI) hoặc sinh thiết thận.
- Kiểm tra huyết áp: Đo huyết áp nếu nghi ngờ bệnh thận do huyết áp cao.
Điều trị suy thận độ 1 như thế nào?
Ở bệnh suy thận độ 1, bệnh nhân chủ yếu được yêu cầu điều trị các tình trạng có thể gây tổn thương thận. Ngoài ra thiết lập lối sống và chế độ ăn lành mạnh giúp giữ thận hoạt động tốt và ngăn tổn thương thêm.
1. Điều trị y tế
Để điều trị các tình trạng gây tổn thương thận, một số loại thuốc dưới đây có thể được chỉ định:
- Thuốc tiểu đường: Một loại thuốc điều trị tiểu đường có thể được dùng để kiểm soát đường huyết của bạn. Chẳng hạn như Insulin, Acarbose…
- Thuốc điều trị huyết áp: Thuốc ức chế thụ thể angiotensin II (ARB) hoặc thuốc ức chế men chuyển angiotensin (ACE) được chỉ định cho bệnh nhân bị suy thận do huyết áp cao. Thuốc có tác dụng điều chỉnh và ổn định huyết áp ở mức an toàn.
- Thuốc trị cholesterol cao: Statin thường được dùng trong điều trị cholesterol cao ở bệnh nhân suy thận độ 1. Thuốc có tác dụng làm giảm LDL-cholesterol, ngăn chất béo tích tụ trong các mạch máu đưa máu đến thận. Đồng thời giảm nguy cơ đau tim và đột quỵ.
- Kerendia (Finerenone):Thuốc này thường được dùng để trị suy tim cho người bị suy thận do tiểu đường loại 2.
- Thuốc chống thiếu máu: Bệnh nhân được chỉ định viên uống chứa sắt hoặc chất kích thích tạo hồng cầu. Thuốc giúp phòng ngừa và điều trị thiếu máu, giảm mệt mỏi.
2. Chế độ ăn uống phù hợp
Người bệnh cần có một chế độ ăn uống thân thiện với thận. Điều này giúp duy trì chức năng thận và kiểm soát suy thận độ 1.
- Ăn những bữa ăn và đồ ăn nhẹ lành mạnh.
- Ăn thực phẩm tươi như dầu thực vật, các loại ngũ cốc, rau củ và trái cây tươi.
- Bổ sung đầy đủ vitamin và chất sắt.
- Ăn ít muối, tránh thực phẩm cay nóng, chế biến sẵn (thịt nguội, đồ ăn đóng hộp, thức ăn nhanh), thực phẩm chứa nhiều đường và chất béo bão hòa.
- Cắt giảm protein ở những người có thói quen tiêu thụ quá nhiều protein từ động vật và thực vật.
- Uống nhiều nước lọc nhằm tăng thải độc và giảm áp lực cho thận.
3. Biện pháp khắc phục tại nhà
Để duy trì chức năng thận, bệnh nhân bị suy thận độ 1 cần duy trì lối sống lành mạnh và thực hiện một số biện pháp sau:
- Chia nhỏ khẩu phần ăn: Chia nhỏ các bữa ăn lớn trong ngày. Điều này giúp các chất dinh dưỡng được hấp thu tốt hơn và ngăn tình trạng quá tải cho thận.
- Bỏ thuốc lá và rượu bia: Hạn chế hoặc ngừng hút thuốc lá và uống rượu bia để tránh tăng thêm những tổn thương cho thận.
- Kiểm soát căng thẳng: Thực hiện những hiện pháp quản lý căng thẳng như thiền và yoga. Tránh căng thẳng và lo âu quá mức.
- Duy trì trọng lượng khỏe mạnh: Ăn uống lành mạnh và tập thể dục để tránh thừa cân.
- Nghỉ ngơi hợp lý: Tránh gắng sức trong các hoạt động và công việc. Nên thư giãn và nghỉ ngơi hợp lý.
- Tập thể dục: Tập thể dục đều đặn mỗi ngày, ít nhất 30 phút. Những bài tập yoga, đạp xe, đi bộ, tập dưỡng sinh… có thể giúp duy trì hoạt động của thận và sức khỏe tổng thể.
Phòng ngừa suy thận độ 1
Những biện pháp giúp phòng ngừa suy thận độ 1 gồm:
- Tập thể dục đều đặn 60 phút mỗi ngày với những bài tập và bộ môn phù hợp.
- Tránh lành việc gắng sức, nên dành thời gian nghỉ ngơi.
- Tránh căng thẳng và lo âu quá mức. Ngồi thiền và yoga để cải thiện tâm trạng.
- Duy trì cân nặng ở mức an toàn. Giảm cân khoa học ở người thừa cân béo phì.
- Không lạm dụng thuốc điều trị, dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Đặc biệt là những loại thuốc có thể làm ảnh hưởng đến chức năng thận.
- Ngừng hút thuốc lá.
- Không lạm dụng rượu bia.
- Uống đủ nước mỗi ngày, tránh mất nước.
- Bổ sung dinh dưỡng từ thực phẩm tươi và chế độ ăn uống lành mạnh. Tránh ăn nhiều muối, đường, chất béo kém lành mạnh, dầu mỡ và đồ ăn cay nóng.
- Kiểm tra chức năng thận hoặc khám sức khỏe định kỳ mỗi năm 1 lần.
- Điều trị bệnh lý và tránh những tình trạng làm suy giảm chức năng thận.
Bệnh suy thận độ 1 có tiên lượng tốt, eGFR còn trong mức bình thường và tổn thương thận thấp. Trong giai đoạn này, điều trị nguyên nhân và duy trì lối sống lành mạnh có thể ngăn bệnh tiến triển và duy trì hoạt động bình thường của thận. Do đó cần sớm phát hiện và điều trị.
Tham khảo thêm:
ĐẶT LỊCH HẸN
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!