Bệnh Vô Sinh Ở Nam

Bệnh vô sinh ở nam là một tình trạng phổ biến. Tình trạng này xảy ra khi nam giới không thể khiến bạn tình mang thai sau hơn 1 năm quan hệ tình dục đều đặn và không dùng biện pháp bảo vệ. Ở nam giới, vô sinh chủ yếu do một vài vấn đề trong hệ thống sinh sản.

Vô sinh ở nam chỉ tình trạng nam giới không thể thụ thai cho phụ nữ trong điều kiện quan hệ tình dục lặp đi lặp lại, không dùng biện pháp bảo vệ trong hơn 1 năm.

Tình trạng này thường do một vài vấn đề trong hệ thống sinh sản. Trong đó những yếu tố ngăn cản quá trình vận chuyển tinh trùng, tinh trùng bất thường hoặc số lượng tinh trùng ít là những nguyên nhân phổ biến.

Bệnh vô sinh ở nam cũng có thể xảy ra do chấn thương và lối sống. Hầu hết nam giới không thể biết mình bị vô sinh cho đến khi gặp khó khăn trong việc thụ thai cho bạn tình.

Để đảm bảo chức năng sinh sản của nam giới, cần xuất tinh dịch có đủ tinh trùng vào âm đạo. Ngoài ra tinh trùng phải khỏe mạnh, đảm bảo được chức năng và có thể chuyển động (di chuyển) linh hoạt.

Bất kỳ điều nào làm ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng tinh trùng đều có thể dẫn đến vô sinh ở nam dưới. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất.

• Giãn tĩnh mạch thừng tinh

Giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng sưng lên của những tĩnh mạch dẫn lưu tinh hoàn. Tình trạng này khiến mau ứ dọng và tăng nhiệt độ trong bìu. Từ đó giảm số lượng và chất lượng tinh trùng.

Ngoài ra giãn tĩnh mạch thừng tinh khiến một bên tinh hoàn phát triển kém hơn bình thường. Điều này làm ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng.

• Xuất tinh ngược dòng

Khi đạt cực khoái, tinh dịch ra khỏi đầu dương vật, giúp tinh binh di chuyển vào sâu bên trong bộ phận sinh dục nữ. Tuy nhiên khi bị xuất tinh ngược dòng, tinh dịch chảy ngược vào bàng quang và ra ngoài theo đường tiểu. Điều này dẫn đến vô sinh ở nam giới.

• Nhiễm trùng

Một số bệnh nhiễm trùng như viêm mào tinh hoàn, viêm tinh hoàn, bênh lây truyền qua đường tình dục... có thể gây sẹo ngăn tinh trùng di chuyển ra ngoài. Ngoài ra nhiễm trùng cũng có thể làm giảm quá trình xuất tinh và chất lượng tinh trùng.

• Rối loạn hệ thống miễn dịch

Hệ miễn dịch bị rối loạn có thể tấn công vào tinh trùng. Điều này khiến tinh trùng bị loại bỏ, quá trình thụ thai không xảy ra sau giao hợp.

• Tinh hoàn ẩn

Trong quá trình phát triển của bào thai, một hoặc cả hai tinh hoàn không nằm trong bìu (túi chứa tinh hoàn) ở một số nam giới. Từ đó làm giảm sản xuất tinh trùng và khả năng sinh sản.

• Khối u

Những khối u lành tính và ác tính đều có khả năng làm ảnh hưởng đến tuyến yên (tuyến giải phóng hormone sinh sản). Từ đó làm ảnh hưởng đến cơ quan sinh sản của nam giới.

Ngoài ra khả năng sinh sản cũng bị ảnh hưởng do những phương pháp trong điều trị ung thư, chẳng hạn như phẫu thuật, xạ trị và hóa trị.

• Mất cân bằng nội tiết tố

Vô sinh ở nam có thể xảy ra do mất cân bằng nội tiết tố, testosterone thấp.

• Rối loạn chức năng tinh dục

Vô sinh nam thường là kết quả của một số tình trạng rối loạn chức năng tình dục. Chẳng hạn như:

• • Rối loạn cương dương
  • Xuất tinh sớm
  • Đau khi quan hệ tình dục
  • Vấn đề về tâm lý hoặc quan hệ làm suy giảm ham muốn tình dục và cản trở quan hệ tình dục
  • Lỗ niệu đạo bên dưới dương vật hoặc những bất thường về giải phẫu khác.

• Thuốc

Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng, giảm số lượng tinh trùng và giảm khả năng sinh sản ở nam giới. Chẳng hạn như:

• • Steroid đồng hóa
  • Liệu pháp thay thế testosterone
  • Thuốc điều trị ung thư (hóa trị)
  • Một số loại thuốc trị viêm khớp
  • Thuốc trị loét.
• Nguyên nhân khác

Ngoài những nguyên nhân nêu trên, bệnh vô sinh ở nam cũng có thể xảy ra do những vấn đề dưới đây:

• • Thường xuyên tắm nước nóng hoặc xông hơi nhiệt độ cao có thể làm giảm chức năng và khả năng sản xuất tinh trùng.
  • Tiếp xúc bức xạ hoặc tia X làm giảm khả năng sản xuất tinh trùng.
  • Phơi nhiễm kim loại nặng.
  • Thường xuyên tiếp xúc hoặc tiếp xúc kéo dài với hóa chất, thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu, vật liệu sơn và dung môi hữu cơ...
  • Phẫu thuật thắt ống dẫn tinh, phẫu thuật tinh hoàn hoặc bìu, phẫu thuật tuyến tiền liệt, phẫu thuật điều trị ung thư trực tràng và tinh hoàn... đều có khả năng làm giảm số lượng hoặc không có tinh trùng khi xuất tinh.
  • Bệnh celiac góp phần gây vô sinh nam.
  • Hội chứng Klinefelter hoặc một số rối loạn di truyền gây ra những bất thường ở nhiễm sắc thể và ảnh hưởng đến sự phát triển của cơ quan sinh dục nam.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ phát triển bệnh vô sinh ở nam:

• Lối sống kém lành mạnh như hút thuốc lá, lạm dụng rượu và sử dụng ma túy.
• Thừa cân béo phì.
• Sống và làm việc trong môi trường có nhiều chất độc hại.
• Tiền sử chấn thương tinh hoàn.
• Đã từng trải qua một cuộc phẫu thuật lớn ở bụng hoặc ở vùng chậu, phẫu thuật thắt ống dẫn tinh.
• Tiền sử gia đình hoặc bản thân bị rối loạn sinh sản bẩm sinh.
• Mắc một số bệnh lý mãn tính như bệnh hồng cầu hình liềm.

Không thể thụ thai là triệu chứng chính của bệnh vô sinh ở nam. Hầu hết các trường hợp không có triệu chứng khác. Do đó người bệnh thường chỉ phát hiện tình trạng khi gặp khó khăn trong việc thụ thai.

Trong một số trường hợp, các triệu chứng có thể xảy ra nếu vô sinh ở nam do mất cân bằng nội tiết tố hoặc một vài bệnh lý ngăn cản quá trình sản sinh và di chuyển của tinh trùng.

Những triệu chứng thường thấy:

• Khó xuất tinh
• Khó cương dương hoặc duy trì sự cương cứng của dương vật
• Suy giảm ham muốn tình dục
• Nhiễm trùng đường hô hấp tái phát
• Sờ thấy có khối u, sưng hoặc đau ở tinh hoàn
• Tăng trường vú bất thường
• Rụng lông trên mặt hoặc cơ thể
• Số lượng tinh trùng thấp hơn bình thường

Trong khi thăm khám, nam giới được hỏi về triệu chứng và bệnh sử. Ngoài ra những xét nghiệm dưới đây sẽ được chỉ định, bao gồm:

• Phân tích tinh dịch: Nam giới được lấy mẫu xét nghiệm tinh dịch đồ để kiểm tra số lượng và chất lượng tinh trùng. Mẫu xét nghiệm được lấy tại bệnh viện để đảm bảo tính chính xác.
• Phân tích tinh trùng: Tinh trùng được kiểm tra về hình thái, khả năng vận động và khả năng sống sót. Từ đó đánh giá tình trạng.
• Siêu âm hệ tiết niệu - sinh dục: Hình ảnh siêu âm giúp tìm kiếm những bất thường, xác định những nguyên nhân gây vô sinh nam.
• Chụp ống dẫn tinh: Kỹ thuật này giúp xác định chỗ tắc nghẽn trên đường dẫn tinh.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu giúp kiểm tra, xác định nồng độ FSH và testosterone. Ngoài ra xét nghiệm này cho phép phát hiện những nguyên nhân gây vô sinh. Chẳng hạn như những bệnh lý di truyền.
• Sinh thiết tinh hoàn: Dùng kim lấy mẫu từ tinh hoàn và kiểm tra trong phòng thí nghiệm. Kỹ thuật này có thể giúp đánh giá quá trình sản xuất tinh trùng.

Bệnh vô sinh ở nam khiến nam giới không thể thụ thai tự nhiên. Điều này gây căng thẳng và ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình. Ngoài ra bệnh có thể làm tăng nguy cơ phát triển một vài bệnh ung thư, chẳng hạn như:

• Ung thư tinh hoàn
• Ung thư tuyến tiền liệt
• Ung thư ruột kết

Điều trị vô sinh ở nam giới dựa vào nguyên nhân và khả năng sinh sản. Dưới đây là những phương pháp điều trị hiệu quả:

1. Thuốc

Dựa vào tình trạng, một số loại thuốc dưới đây có thể được dùng trong điều trị vô sinh nam:

• Liệu pháp hormone: Nếu vô sinh do nồng độ hormone sinh dục nam tăng cao hoặc xuống thấp, thuốc có thể được dùng để điều chỉnh mức hormone. Từ đó cải thiện khả năng sản xuất tinh trùng.
• Thuốc kháng sinh: Nếu nhiễm trùng gây vô sinh ở nam giới, thuốc kháng sinh được sử dụng để chữa khỏi tình trạng này.

2. Thay đổi lối sống

Trong quá trình điều trị vô sinh ở nam giới, người bệnh cần duy trì lối sống lành mạnh để đạt hiệu quả điều trị cao. Cụ thể:

• Bỏ hút thuốc lá
• Ngừng uống rượu
• Ngừng sử dụng những chất kích thích
• Duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh
• Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng. Đặc biệt nên bổ sung vitamin , vitamin E, Coenzyme Q10, L-carnitine, selen, axit folic và kẽm từ nhiều nhóm thực phẩm lành mạnh. Các nghiên cứu cho thấy, những thành phần dinh dưỡng này có khả năng cải thiện số lượng và chất lượng tinh trùng.
• Tập thể dục đều đặn mỗi ngày
• Tăng tần suất quan hệ tình dục
• Quan hệ tình dục khi có thể thụ tinh
• Không sử dụng chất bôi trơn để tránh làm ảnh hưởng đến chức năng và khả năng di chuyển của tinh trùng
• Ngủ đủ giấc
• Kiểm soát căng thẳng, luôn giữ tâm trạng thoải mái và vui vẻ.

3. Phẫu thuật

Phẫu thuật được chỉ định để điều trị nguyên nhân gây vô sinh. Dựa vào tình trạng cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định một trong những phương pháp phẫu thuật sau:

• Đảo ngược thắt ống dẫn tinh: Phương pháp này giúp tinh trùng đi vào tinh dịch. Từ đó đảm bảo nữ giới mang thai khi quan hệ tình dục. Đảo ngược thắt ống dẫn tinh được chỉ định cho bệnh nhân bị vô sinh do thắt ống dẫn tinh để đảo ngược kết quả.
• Phẫu thuật cắt bỏ ống dẫn tinh: Kỹ thuật này được chỉ định cho bệnh nhân bị vô sinh do tắc nghẽn ống dẫn tinh. Trong quá trình phẫu thuật, ống dẫn tinh được tách ra, loại bỏ phần tắc nghẽn sau đó nối lại những đầu bình thường của ống dẫn tinh.
• Phẫu thuật cắt bỏ tĩnh mạch thừng tinh: Nếu giãn tính mạch thừng tinh gây vô sinh, người bệnh sẽ được phẫu thuật cắt bỏ tĩnh mạch thừng tinh. Phương pháp này giúp cải thiện lưu thông máu, cải thiện khả năng sinh tinh và số lượng tinh trùng khỏe mạnh.
• Lấy tinh trùng: Trong những trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ có thể tiến hành sinh thiết tinh hoàn hoặc áp dụng những phương pháp khác để tìm kiếm và lấy tinh trùng khỏe mạnh. Những phương pháp thường được áp dụng:
  • Chiết xuất tinh trùng từ tinh hoàn (TESE)
  • Chọc hút tinh hoàn bằng kim nhỏ (TFNA)
  • Chọc hút tinh trùng qua da (PESA)
  • Phẫu thuật lấy tinh trùng từ mào tinh(MESA)

4. Hỗ trợ sinh sản

Những phương pháp hỗ trợ được chỉ định khi:

• Không rõ nguyên nhân gây vô sinh ở nam
• Thất bại khi điều trị bảo tồn và điều trị nguyên nhân
• Có ít tinh trùng khỏe mạnh.

Trong phương pháp hỗ trợ sinh sản (ART), tinh trùng được lấy ra thông qua việc xuất tinh bình thường, phẫu thuật hoặc lấy từ người hiến tặng. Sau đó tinh trùng được bơm vào đường sinh dục nữ, bơm vào bào tương hoặc thụ tinh trong ống nghiệm.

Dưới đây là những phương pháp hiệu quả và được áp dụng phổ biến:

• Tiêm tinh trùng vào bào tương trứng (ICSI): Tinh trùng đơn lẻ được chọn lọc kỹ lưỡng từ nam giới vô sinh sẽ được tiêm vào bào tương trứng. Điều này giúp nữ giới có thể mang thai tự nhiên. Theo kết quả thống kê, tiêm tinh trùng vào bào tương trứng mang đến hiệu quả cho chơn 90% nam giới vô sinh.
• Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF): Đây là phương pháp được áp dụng phổ biến cho những cặp vợ chồng bị vô sinh. Trong quá trình này, trứng của người vợ cùng với tinh trùng của người chồng (đã được chọn lọc kỹ lưỡng) được thụ tinh để tạo thành phôi trong phòng labo. Khoảng từ 2 - 5 ngày nuôi cấy phôi, phôi được đưa vào buồng tử cung của người vợ. Từ đó giúp thai nhi phát triển bình thường.
• Thụ tinh nhân tạo (IUI): Đây là phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung. Khi thực hiện, tinh trùng của người chồng sẽ được chọn lọc kỹ lưỡng, đảm bảo khỏe mạnh nhất. Vào thời kỳ rụng trứng của người vợ, tinh trùng sẽ được bơm vào buồng tử cung. Khi thực hiện thành công, tinh trùng di chuyển vào ống dẫn trứng, sau đó thụ tinh với trứng dẫn đến thụ thai như bình thường.

Bệnh vô sinh ở nam giới bị ảnh hưởng bởi lối sống, bệnh lý và nhiều yếu tố khác. Để giảm nguy cơ mắc bệnh, nam giới cần áp dụng những biện pháp ngăn ngừa dưới đây:

• Điều trị những vấn đề sức khỏe hoặc sinh sản có khả năng gây vô sinh nam. Lưu ý điều trị sớm và tích cực theo chỉ định của bác sĩ.
• Nếu phải trải qua điều trị ung thư, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về việc lưu giữ tinh trùng trong ngân hàng tinh trùng. Điều này giúp bảo tồn khả năng sinh sản.
• Không thắt ống dẫn tinh.
• Tránh những hoạt động có khả năng làm tăng nhiệt độ quá cao cho tinh hoàn, khiến cơ quan này nóng lâu. Chẳng hạn như xông hơi, tắm hoặc ngâm mình trong bồn nước ấm.
• Tránh tiếp xúc với những chất độc hại như thuốc trừ sâu và kim loại nặng.
• Kiểm soát căng thẳng. Tránh căng thẳng quá mức hoặc duy trì những cảm xúc tiêu cực.
• Duy trì tần suất hoạt động tình dục tối ưu, khoảng 2 lần/ tuần. Không thủ dâm hoặc quan hệ tình dục quá mức để tránh làm giảm số lượng tinh trùng. Kiêng quan hệ từ 10 - 14 ngày trở lên có thể làm suy giảm hoạt động của tinh trùng.
• Sử dụng bảo hộ tinh hoàn / bộ phận sinh dục khi chơi những môn thể thao tiếp xúc. Điều này giúp phòng ngừa chấn thương làm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
• Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, giàu chất dinh dưỡng. Chẳng hạn như thực phẩm nhiều axit béo omega-3, những chất chống oxy hóa, vitamin; ngũ cốc, cá, rau và trái cây. Ăn ít axit béo bão hòa (SFA), đồ uống ngọt, cà phê, chế độ ăn giàu thịt chế biến. Điều này có thể giúp duy trì sức khỏe và chức năng tình dục.
• Kiểm soát cân nặng. Tránh thừa cân béo phì.
• Duy trì thói quen luyện tập thể dục thể thao có thể duy trì sức khỏe và chức năng sinh sản.
• Quan hệ tình dục an toàn. Dùng bao cao su và chung thủy với 1 bạn tình không nhiễm bệnh để tránh bệnh lây truyền qua đường tình dục
• Không lạm dụng rượu bia.
• Ngừng hút thuốc lá và chất kích thích. Bởi thuốc lá có khả năng làm hỏng ADN của tinh trùng.

1. Phương pháp điều trị nào phổ biến và hiệu quả cho tình trạng của tôi?

2. Bệnh vô sinh của tôi xảy ra do đâu?

3. Việc điều trị diễn ra trong bao lâu?

4. Có bao nhiêu cách hỗ trợ sinh sản? Cách nào tốt nhất?

5. Chi phí hỗ trợ sinh sản là bao nhiêu?

6. Tỉ lệ thành công khi hỗ trợ sinh sản là gì?

7. Có lựa chọn thay thế cho phẫu thuật/ hỗ trợ sinh sản không?

Bệnh vô sinh ở nam xảy ra do nhiều nguyên nhân. Thông thường người bệnh được yêu cầu xử lý nguyên nhân kết hợp lối sống lành mạnh cải thiện sinh sản. Tuy nhiên những trường hợp nghiêm trọng cần áp dụng các phương pháp hỗ trợ sinh sản để thụ thai thành công.