Viêm Vòi Trứng

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Lê Thị Đài Trang | Lĩnh vực khám chữa: Phụ khoa Nơi công tác Phòng Chẩn Trị YHCT Đỗ Minh Đường – Hà Nội

Viêm vòi trứng còn được gọi là viêm ống dẫn trứng. Tình trạng này xảy ra khi ống dẫn trứng bị viêm, thường do nhiễm trùng lây lan từ âm đạo lên tử cung và đến ống dẫn trứng. Bệnh cần được điều trị sớm để ngăn biến chứng vô sinh.

Tổng quan

Viêm vòi trứng (viêm ống dẫn trứng) là thuật ngữ chỉ tình trạng viêm (sưng) và nhiễm trùng xảy ra ở ống dẫn trứng. Đây là một bộ phận nằm giữa tử cung và buồng trứng.

Viêm vòi trứng
Viêm vòi trứng là tình trạng viêm ở ống dẫn trứng, thường do nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục

Mỗi tháng, buồng trứng giải phóng trứng trưởng thành. Nó được quét vào bên trong ống dẫn trứng để chờ quá trình thụ tinh. Nếu xuất tinh trong khi giao hợp, tinh trùng sẽ di chuyển qua âm đạo, cổ tử cung, tử cung và vào ống dẫn trứng. Sau đó gặp trứng và thụ tinh trong ống dẫn trứng.

Trứng (phôi) đã thụ tinh sẽ từ từ di chuyển qua ống dẫn trứng đến tử cung. Cuối cùng phát triển thành thai nhi. Sở hữu các cơ mạnh mẽ, ống dẫn trứng giúp phôi thai di chuyển dễ dàng.

Tuy nhiên khi vòi trứng bị viêm, quá trình thụ tinh và phát triển thành thai nhi sẽ bị ảnh hưởng. Ngoài ra người bệnh sẽ có những triệu chứng và dấu hiệu nghiêm trọng.

Phân loại

Bệnh viêm vòi trứng được phân thành 2 thể, gồm cấp tính và mãn tính.

  • Cấp tính: Viêm và những triệu chứng xảy ra đột ngột nhưng không kéo dài.
  • Mãn tính: Những triệu chứng do viêm xảy ra từ từ nhưng kéo dài, khó chữa, mức độ tăng dần theo thời gian. Những người bị viêm vòi trứng mãn tính sẽ có các mô trong ống dẫn trứng bị phá hủy và tiết mủ trắng. Việc không sớm điều trị có thể gây vô sinh - hiếm muộn, khó giữ thai và khó sinh.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Những nguyên nhân khiến nữ giới bị viêm vòi trứng:

Quan hệ tình dục không an toàn
Quan hệ tình dục không an toàn dẫn đến viêm nhiễm lây lan và gây viêm vòi trứng

  • Quan hệ tình dục không an toàn: Nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục thường ảnh hưởng đến vòi trứng. Khi quan hệ tình dục với bạn tình nhiễm bệnh, các tác nhân (như vi khuẩn lậu, Chlamydia, Trichomonas hoặc virus gây u nhú ở người - HPV) nhanh chóng gây viêm âm đạo và cổ tử cung. Sau đó lây lan, phát triển mạnh dẫn đến viêm vùng chậu, bao gồm cả viêm vòi trứng.
  • Thủ thuật: Mặc dù ít gặp nhưng viêm ống dẫn trứng có thể là biến chứng của một số thủ thuật và phương pháp phòng tránh thai.Chẳng hạn như đặt vòng tránh thai, sảy thai, phẫu thuật vùng tiểu khung, biến chứng sau sinh. Vi khuẩn bình thường có thể lây lan từ dụng cụ y tế vào cơ quan sinh sản. Điều này cũng phổ biến ở những người không giữ gìn vùng kín sạch sẽ sau thủ thuật.
  • Nạo phá thai: Nạo phá thai nhiều lần hoặc không đảm bảo an toàn có thể gây ra nhiều biến chứng, bao gồm cả viêm vòi trứng mãn tính và vô sinh. Bởi điều này gây ra nhiều tổn thương cho tử cung, tăng nguy cơ viêm nhiễm ở bộ phận sinh dục.
  • Nhiễm trùng: Viêm ống dẫn trứng thường do nhiễm trùng lây lan từ những bộ phận khác. Chẳng hạn như viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, viêm tử cung, viêm buồng trứng chưa được điều trị khỏi.
  • Vệ sinh vùng kín không sạch sẽ: Cơ quan sinh dục không được vệ sinh sạch sẽ sẽ tạo điều kiện cho các loại vi trùng và nấm phát triển. Chúng có thể gây viêm vùng chậu, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến vòi trứng.

Những yếu tối nguy cơ của bệnh:

  • Mắc bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STI), đặc biệt là chlamydia và lậu
  • Đang hoạt động tình dục và dưới 25 tuổi
  • Đã thắt ống dẫn trứng
  • Có tiền sử viêm vùng chậu trong quá khứ
  • Có nhiều bạn tình
  • Quan hệ tình dục với người có nhiều hơn bạn tình.

Triệu chứng và chẩn đoán

Những triệu chứng của viêm vòi trứng gồm:

+ Triệu chứng cấp tính

  • Chu kỳ kinh nguyệt thất thường
  • Đau bụng kinh (thống kinh), đau từ trước chu kỳ kinh nguyệt 1 tuần và nặng hơn khi có kinh
  • Đau hoặc nhạy cảm ở vùng bụng dưới
  • Khí hư ra nhiều, thường có màu vàng
  • Ngứa vùng âm đạo
  • Buồn nôn và nôn
  • Sốt và ớn lạnh
  • Mệt mỏi
  • Chóng mặt
  • Mót tiểu
  • Tiểu rắt
  • Đau khi quan hệ tình dục.

Chu kỳ kinh nguyệt thất thường, đau bụng kinh dữ dội
Viêm ống dẫn trứng thường khiến chu kỳ kinh nguyệt thất thường, đau bụng kinh dữ dội

+ Triệu chứng mãn tính

  • Sưng đỏ vòi trứng dẫn đến đau vùng chậu và đau lưng nhiều ngày
  • Chu kỳ kinh nguyệt không đều, thường xuyên mất kinh hoặc chậm kinh, kèm theo đau bụng kinh dữ dội
  • Khó có con.

Người bệnh được kiểm tra các triệu chứng liên quan đến viêm nhiễm, tiền sử bệnh và hoạt động tình dục gần đây. Ngoài ra bệnh nhân sẽ được kiểm tra vùng xương chậu để xem có sưng và đau không.

Bệnh nhân được cận lâm sàng để xác định chẩn đoán, bao gồm:

  • Kiểm tra dịch tiết: Bác sĩ dùng tăm bông lấy mẫu dịch từ âm đạo và cổ tử cung. Điều này giúp tìm kiếm dấu hiệu nhiễm trùng, bao gồm cả bệnh lây truyền qua đường tình dục (chẳng hạn như bệnh lậu và chlamydia)
  • Xét nghiệm máu và nước tiểu: Xét nghiệm này giúp kiểm tra mang thai, các dấu hiệu nhiễm trùng, viêm nhiễm hoặc bệnh lây truyền qua đường tình dục như HIV.
  • Siêu âm: Sóng âm thanh được dùng để tạo ra hình ảnh của cơ quan sinh sản. Từ đó phát hiện những bất thường.
  • Nội soi ổ bụng: Nếu không rõ nguyên nhân gây ra các triệu chứng, người bệnh có thể được nội soi ổ bụng để đánh giá những cơ quan vùng chậu, bao gồm cả ống dẫn trứng.
  • Sinh thiết nội mạc tử cung: Bác sĩ có thể lây một mẫu nhỏ mô nội mạc tử cung để kiểm tra viêm và nhiễm trùng.

Biến chứng và tiên lượng

Bệnh viêm vòi trứng làm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nữ giới. Khi không được điều trị sớm, người bệnh có thể gặp một hoặc nhiều biến chứng sau:

  • Viêm vòi trứng mãn tính với những tổn thương nặng
  • Viêm nhiễm lan rộng dẫn đến:
    • Viêm buồng trứng
    • Viêm tử cung
    • Viêm cổ tử cung
  • Áp xe phần phụ. Biến chứng này có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết, viêm phúc mạc và tăng nguy cơ tử vong
  • Mang thai ngoài tử cung
  • Khó sinh và khó giữ thai
  • Vô sinh - hiếm muộn.

Vô sinh - hiếm muộn
Vô sinh - hiếm muộn có thể xảy ra khi bệnh viêm ống dẫn trứng không được điều trị tốt

Điều trị

Nữ giới bị viêm vòi trứng thường được dùng thuốc để điều trị. Phẫu thuật hiếm khi cần thiết.

1. Thuốc

Khi điều trị viêm ống dẫn trứng, nữ giới sẽ được hướng dẫn sử dụng thuốc kháng sinh. Đơn thuốc kháng sinh (thường gồm 1 hoặc 2 loại thuốc kết hợp) được dùng ngay lập tức để ngăn vi khuẩn và viêm nhiễm lây lan.

Sau khi có kết quả chẩn đoán, người bệnh sẽ được điều chỉnh đơn thuốc kháng sinh để phù hợp hơn với nguyên nhân gây nhiễm trùng.

Thuốc kháng sinh cần được sử dụng liên tục theo đơn thuốc của bác sĩ. Không tự ý ngừng sử dụng thuốc khi cảm thấy tốt hơn sau một vài ngày. Điều này có thể gây kháng thuốc. Nếu không thể uống thuốc, kháng sinh sẽ được đưa trực tiếp vào cơ thể thông qua dịch truyền tĩnh mạch

Một số lưu ý khi điều trị:

  • Điều trị đồng thời cho đối tác bị nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục.
  • Tránh quan hệ tình dục cho đến khi bệnh lý được chữa khỏi hoàn toàn.

2. Phẫu thuật dẫn lưu áp xe

Dẫn lưu nếu có biến chứng áp xe phần phụ hoặc áp xe buồng trứng - một phần của buồng trứng hoặc ống dẫn trứng chứa đầy dịch mủ (chất lỏng bị nhiễm trùng). Đặc biệt phương pháp này sẽ được tiến hành khi áp xe có nguy cơ vỡ hoặc đã bị vỡ.

Thông thường kháng sinh được truyền qua tĩnh mạch xem liệu ống dẫn trứng và buồng trứng có hết nhiễm trùng hay không.

Nếu không khỏi, chất lỏng nhiễm trùng sẽ được dẫn lưu để ngăn nhiều biến chứng khác. Trong quá trình này, ống dẫn được đưa vào vị trí có áp xe để đưa dịch mủ ra ngoài.

Phòng ngừa

Những biện pháp giúp giảm nguy cơ viêm vòi trứng:

Dùng bao cao su mỗi lần quan hệ tình dục
Dùng bao cao su mỗi lần quan hệ tình dục để phòng bệnh lây qua đường tình dục và viêm vòi trứng

  • Quan hệ tình dục an toàn
    • Dùng bao cao su mỗi lần quan hệ tình dục
    • Hạn chế số lượng bạn tình, nên chung thủy với một bạn tình không bị bệnh
    • Không quan hệ tình dục với người có bệnh lý lây truyền qua đường tình dục hoặc có nhiều bạn tình.
  • Rửa sạch vùng kín trước và sau khi quan hệ tình dục để giảm nguy cơ viêm nhiễm bộ phận sinh dục.
  • Giữ gìn vệ sinh vùng kín sạch sẽ và khô ráo.
  • Vệ sinh vùng kín bằng dung dịch dịu nhẹ, lau khô và thay quần lót 2 lần mỗi ngày. Nên dùng quần lót bằng cotton, sạch, khô ráo, vừa vặn và có độ thoáng khí cao.
  • Thường xuyên vệ sinh vùng kín, thay băng vệ sinh mỗi 4 hoặc 6 giờ trong những ngày hành kinh.
  • Không thụt rửa. Bởi điều này sẽ làm đảo lộn sự cân bằng của vi khuẩn trong môi trường âm đạo. Từ đó làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
  • Khám sức khỏe sinh sản định kỳ và xét nghiệm STI nếu có nghi ngờ. Điều này giúp phát hiện, điều trị sớm và ngăn ngừa sự lây truyền của các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
  • Đảm bảo chữa khỏi hoàn toàn những tình trạng viêm nhiễm để tránh lây lan đến ống dẫn trứng.
  • Thực hiện những biện pháp tránh thai an toàn và có rào cản để phòng ngừa mang thai ngoài ý muốn. Chẳng hạn như sử dụng bao cao su.
  • Duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng và tập thể dục thường xuyên. Điều này giúp duy trì sức khỏe tổng thể và chức năng sinh sản cho nữ giới. Đồng thời giúp tăng đề kháng, giảm nguy cơ viêm nhiễm.

Những câu hỏi quan trọng khi gặp bác sĩ

1. Bệnh viêm vòi trứng của tôi xảy ra do đâu?

2. Tôi có bị nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục không?

3. Tôi có cần ngưng hoạt động tình dục trong khi điều trị không?

4. Bạn tình của tôi có cần được khám và điều trị không?

5. Phương pháp nào giúp tôi chữa bệnh hiệu quả?

6. Viêm vòi trứng có ảnh hưởng đến khả năng mang thai của tôi không?

7. Làm thế nào để tôi ngăn ngừa những đợt viêm trong tương lai?

Bệnh viêm vòi trứng gây ra nhiều triệu chứng nghiêm trọng. Hơn nữa nữ giới có thể mang thai ngoài tử cung, viêm nhiễm lây lan hoặc vô sinh - hiếm muộn nếu không được chữa sớm. Chính vì thế nữ giới có bệnh lý này cần được kiểm tra kỹ lưỡng, sớm áp dụng những phương pháp chữa bệnh theo hướng dẫn của bác sĩ.