Bệnh Viêm Lưỡi Gà

Viêm lưỡi gà là tình trạng viêm và sưng của lưỡi gà. Tình trạng này xảy ra do nhiều nguyên nhân, ảnh hưởng đến khả năng nuốt và gây khó chịu. Tuy nhiên lưỡi gà sưng thường là tạm thời, có thể được khắc phục nhanh bằng những biện pháp chăm sóc.

Viêm lưỡi gà là thuật ngữ chỉ tình trạng viêm và sưng của lưỡi gà. Đây là một mảnh mô thịt hình giọt nước, rủ xuống lưỡi và nằm ở phía sau cổ họng. Lưỡi gà tiết ra nước bọt giúp giữ ẩm và bôi trơn cho miệng. Nó cũng giúp đẩy thức ăn về phía cổ họng, ngăn chất lỏng và thức ăn rơi vào không gian phía sau mũi.

Lưỡi gà có thể bị viêm và sưng lên do một sô tình trạng, chẳng hạn như nhiễm trùng, tổn thương và dị ứng. Tình trạng này thường chỉ gây khó chịu và xảy ra trong thời gian ngắn.

Tuy nhiên nhiều trường hợp có lưỡi gà bị viêm và sưng nghiêm trọng, cản trở khả năng nuốt và gây khó thở. Những trường hợp này sẽ được điều trị y tế.

Viêm là phản ứng của cơ thể trước những tác nhân gây hại. Dưới đây là những nguyên nhân khiến lưỡi gà bị viêm và sưng:

• Yếu tố môi trường

Ăn hoặc hít phải một chất gây dị ứng, tiếp xúc với hóa chất và những chất khác có thể gây ra những phản ứng dị ứng, bao gồm sưng lưỡi gà. Cụ thể như:

• • Phấn hoa
  • Lông động vật
  • Bụi
  • Nhóm thực phẩm gây phản ứng dị ứng ở một số người
  • Thuốc lá và khói thuốc lá
  • Chất hóa học

• Mất nước

Mất nước có thể dẫn đến viêm lưỡi gà. Tình trạng này thường gặp ở những người có thói quen ít uống nước hoặc uống quá nhiều rượu bia.

•  Nhiễm trùng

Viêm lưỡi gà thường là kết quả của một tình trạng nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus. Trong đó nhiễm trùng do vi khuẩn là phổ biến nhất, thường bao gồm:

• • Viêm họng do vi khuẩn Streptococcus pyogenes
  • Viêm amidan (nhiễm trùng amidan). Amidan bị viêm nặng có thể đẩy vào lưỡi gà, khiến nó bị kích thích và sưng lên.

Một số tình trạng nhiễm trùng virus dẫn đến viêm lưỡi gà:

• • Cảm lạnh thông thường
  • Bệnh bạch cầu đơn nhân
  • Bệnh cúm

Trong nhiều trường hợp lưỡi gà sưng lên do những bệnh lý lây truyền qua đường tình dục (STD). Chẳng hạn như những người có hệ thống miễn dịch suy yếu do HIV, bệnh tưa miệng do mụn rộp sinh dục khiến lưỡi gà bị kích thích và sưng.

• Ngáy

Sưng lưỡi gà thường gây ngáy. Tuy nhiên ngáy cũng có thể là nguyên nhân khiến lưỡi gà của bạn bị sưng. Tiếng ngáy gây ra những rung động mạnh và kích thích lưỡi gà.

• Tổn thương lưỡi gà

Tổn thương lưỡi gà có thể do phẫu thuật hoặc bệnh lý gây ra. Chẳng hạn như quá trình cắt amdan hoặc đặt nội khí quản khiến lưỡi gà bị tổn thương. Hầu hết những trường hợp bị viêm lưỡi gà do chấn thương sẽ tự cải thiện sau một đến hai tuần.

• Bệnh trào ngược dạ dày thực quản

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản hoặc thường xuyên nôn mửa làm kích thích cổ họng và lưỡi gà. Từ đó dẫn đến sưng viêm.

• Thuốc

Tác dụng phụ của một số loại thuốc có thể gây sưng lưỡi gà.

• Tình trạng di truyền

Phù mạch di truyền có thể gây sưng cổ họng, lưỡi gà, mặt, tay và chân. Tuy nhiên tình trạng này rất hiếm gặp. Một số người có lưỡi gà lớn hơn bình thường (lưỡi gà dài) làm cản trở việc thở.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ:

• Có hệ miễn dịch suy yếu
• Bị dị ứng
• Tiếp xúc với những hóa chất và chất kích thích trong môi trường.

Những triệu chứng thường gặp khi bị viêm lưỡi gà:

• Sốt
• Đau họng
• Khó nuốt
• Xuất hiện đốm trắng trên lưỡi gà hoặc cổ họng
• Ho
• Khó thở hoặc nghẹt thở
• Ngáy
• Tăng sản xuất nước bọt
• Cảm giác như có gì đó đang mắc kẹt trong cổ họng
• Ngứa rát cổ họng

Những triệu chứng thường là tạm thời, có thể tự khỏi. Tuy nhiên người bệnh cần đến bệnh viện thăm khám nếu lưỡi gà bị sưng kèm theo đau bụng hoặc sốt.

Khi thăm khám, bác sĩ tiến hành quan sát lưỡi gà và cổ họng. Điều này giúp phát hiện tình trạng sưng đỏ và đốm trắng trên lưỡi gà. Từ đó đánh giá tình trạng. Ngoài ra người bệnh sẽ được hỏi thêm về triệu chứng và tiền sử bệnh. Điều này có thể giúp tìm ra nguyên nhân.

Nếu không rõ nguyên nhân gây viêm, bệnh nhân có thể được yêu cầu xét nghiệm. Những xét nghiệm thường được chỉ định:

• Xét nghiệm dị ứng: Bệnh nhân được tiếp xúc với một số chất gây dị ứng cụ thể (đặt lên da), sau đó cào nhẹ hoặc chích da. Trong vòng 15 phút, chất gây dị ứng dưới da có thể tạo ra những phản ứng ở người bị dị ứng.
• Nuôi cấy cổ họng: Bác sĩ dùng tăm bông lấy dịch ở cổ họng và mang đi nuôi cấy. Điều này có thể giúp phát hiện loại vi khuẩn hoặc một số tác nhân gây viêm khác.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu giúp xác định nhiễm trùng, thực phẩm hoặc chất gây ra phản ứng. Đồng thời giúp loại trừ một số tác nhân lây nhiễm khác.

Hầu hết các trường hợp viêm lưỡi gà đều nhẹ, có thể tự khỏi hoặc cải thiện sau 2 - 3 ngày điều trị, không có biến chứng. Trong quá trình điều trị, người bệnh được xử lý nguyên nhân gây viêm bằng thuốc.

Nếu không điều trị, viêm lưỡi gà có thể cản trở việc thở, ăn uống và gây khó chịu. Một số trường hợp bị viêm mãn tính và cần được phẫu thuật điều trị.

Viêm lưỡi gà không được điều trị có thể dẫn đến ngáy và ngưng thở khi ngủ. Ngáy xảy ra ở 24% nữ giới trưởng thành và 40% nam giới trưởng thành. Nguyên nhân gây ngáy là do tắc nghẽn trong đường thở.

Tình trạng này thường nghiêm trọng hơn ở những người có lưỡi gà sưng và mở rộng. Lưỡi gà lớn làm tăng mức độ cản trở không khí đi vào và đi ra khỏi đường thở. Từ đó khiến người bệnh ngáy nhiều hơn và ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn. Điều này cũng khiến lưỡi gà có nhiều chấn thương hơn.

Viêm lưỡi gà có thể tự khỏi mà không cần điều trị y tế. Tuy nhiên nếu lưỡi gà sưng tấy nhiều và gây khó chịu, hãy điều trị theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

1. Biện pháp khắc phục tại nhà

Viêm màng bồ đào nhẹ có thể giảm nhanh khi áp dụng những biện pháp chăm sóc tại nhà, bao gồm:

• Súc miệng bằng nước muối: Súc miệng 2 lần mỗi ngày bằng nước muối sinh lý. Điều này giúp giảm viêm, chống nhiễm trùng và làm dịu cơn đau họng hiệu quả.
• Uống nhiều nước: Đôi khi lưỡi gà sưng lên do mất nước hoặc khô miệng. Uống 2 lít nước mỗi ngày có thể cải thiện tình trạng này.
• Nhai đá bào: Hãy thử ngậm nước đá lạnh hoặc nhai đá bào. Nhiệt độ thấp có thể giúp giảm viêm sưng và cảm giác khó chịu.
• Nghỉ ngơi: Hãy dành nhiều thời gian nghỉ ngơi để cơ thể phục hồi và chống bệnh.
• Tránh chất kích thích: Không hút thuốc lá, không uống rượu bia trong thời gian điều trị viêm lưỡi gà. Bởi điều này có thể khiến tình trạng của bạn trở nên nghiêm trọng hơn.
• Dùng viên ngậm trị ho: Nếu lưỡi gà sưng kèm theo đau họng, hãy thử sử dụng thuốc xịt họng hoặc thuốc ho khuynh điệp. Ngậm 2 - 3 viên mỗi ngày có thể giúp giảm ho hiệu quả.
• Uống trà húng quế: Uống một tách trà nóng được làm từ lá húng quế. Loại trà này có thể giúp giảm kích ứng cổ họng, giảm viêm và kháng khuẩn mỗi ngày.
• Uống trà mật ong: Mật ong chứa nhiều vitamin và khoáng chất, có khả năng làm dịu cơn đau họng, kháng viêm, tăng tốc độ chữa lành và giảm sưng ở lưỡi gà. Ngoài ra uống nước trà mật ong còn có tác dụng tăng cường sức đề kháng và khả năng chống nhiễm trùng.
• Thuốc giảm đau không kê đơn: Dùng thuốc giảm đau không kê đơn như Acetaminophen kết hợp với những biện pháp chăm sóc khác có thể giúp làm sạch lưỡi gà, giảm sưng và đau trong vài ngày.

2. Điều trị y tế

Người bệnh cần điều trị y tế nếu lưỡi gà bị sưng kèm theo những triệu chứng nghiêm trọng sau:

• Mất nước
• Khó nuốt nghiêm trọng
• Khó thở
• Đau không thể kiểm soát
• Xuất hiện mủ, máu hoặc dịch tiết khác từ lưỡi gà
• Sốt và đau bụng
• Khàn giọng hoặc giọng nói trở nên bị bóp nghẹt.

Dựa trên nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng, người bệnh sẽ được điều trị với những biện pháp dưới đây:

+ Thuốc

Các thuốc điều trị viêm lưỡi gà gồm:

• Kháng sinh: Thuốc kháng sinh có tác dụng điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn. Tình trạng viêm nhiễm có thể thuyên giảm rõ rệt sau vài ngày dùng thuốc.
• Thuốc kháng histamin: Nếu có những triệu chứng của phản ứng dị ứng, thuốc kháng histamin sẽ được dùng để giảm bớt tình trạng này.
• Steroid: Thuốc Corticosteroid thường được dùng để giảm sưng. Thuốc có tác dụng điều trị viêm, giảm đau và sưng do viêm hiệu quả.
• Thuốc chữa phù mạch di truyền: Nếu viêm lưỡi gà do phù mạch di truyền, người bệnh sẽ được chỉ định những loại thuốc điều trị dưới đây:
  • Nội tiết tố nam
  • Chất đối kháng thụ thể bradykinin
  • Chất ức chế kallikrein huyết tương
  • Chất ức chế esterase C1.
• Thuốc kháng virus: Loại thuốc này có hiệu quả đối với nhiễm trùng do virus. Thuốc kháng virus giúp loại bỏ virus cụ thể, mang đến hiệu quả nhanh chóng.

+ Phẫu thuật

Hầu hết trường hợp điều trị khỏi khi dùng thuốc và những biện pháp chăm sóc tại nhà. Hiếm khi phẫu thuật được chỉ định.Tuy nhiên nếu cần phải cắt bỏ lưỡi gà, một phần hoặc toàn bộ lưỡi gà sẽ bị loại bỏ. Điều này giúp giảm bớt các triệu chứng.

Một số nguyên nhân gây viêm lưỡi gà không được ngăn ngừa. Tuy nhiên những biện pháp dưới đây có thể giúp giảm đáng kể nguyên nhân gây bệnh:

• Đừng hút thuốc và không hít khói thuốc lá.
• Tránh tiếp xúc với những chất gây dị ứng.
• Tránh tiếp xúc với những chất kích thích hóa học, không khí ô nhiễm và những tác nhân kích thích khác trong môi trường.
• Điều trị tốt những tình trạng nhiễm trùng, trào ngược dạ dày thực quản và những bệnh lý khác có thể gây sưng lưỡi gà.
• Bệnh viêm lưỡi gà liên quan đến một số bệnh lây truyền qua đường tình dục. Chính vì thế cần thực hành tình dục an toàn để phòng ngừa.
• Uống nhiều nước mỗi ngày để giữ nước, giúp cổ họng không bị khô và sưng lưỡi gà. Tuy nhiên cần hạn chế uống bia để ngăn lưỡi gà bị sưng do mất nước.

1. Nguyên nhân khiến lưỡi gà của tôi bị sưng là gì?

2. Phương pháp điều trị phổ biến và hiệu quả nhất?

3. Biện pháp chăm sóc nào giúp viêm lưỡi gà nhanh khỏi?

4. Các thuốc được chỉ định là gì? Dùng bao lâu thì khỏi?

5. Lợi ích và rủi ro khi phẫu thuật điều trị?

6. Tôi có thể chờ cho những triệu chứng tự khỏi không?

7. Cách để ngăn ngừa nhiễm trùng trong tương lai?

Viêm lưỡi gà thường nhẹ, điều trị bảo tồn có thể giúp khắc phục nhanh các triệu chứng, giảm nguy cơ ngáy và ngưng thở khi ngủ. Tuy nhiên một số trường hợp nặng có thể cần phải phẫu thuật. Tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn điều trị với những phương pháp tốt nhất.