Bệnh U Manh Tràng

U manh tràng có thể là những khối u lành tính hoặc ác tính ở manh tràng. Những khối u này có thể phát triển lớn hơn dẫn đến tắc ruột hoặc xuất huyết. Những trường hợp ung thư manh tràng có thể di căn (ung thư xâm lấn đến những vị trí khác) và đe dọa đến tính mạng của người bệnh.

U manh tràng là những khối u hình thành ở đoạn đầu của ruột già (manh tràng). Chúng thường là các u lành tính (polyp, u lao ở manh tràng), hình thành khi có sự quá triển quá mức của những tế bào hoặc viêm dạng u.

Tuy nhiên u manh tràng cũng có thể là những khối u ác tính (ung thư manh tràng). Những khối u này cần được xử lý nhanh để tránh ung thư di căn (xâm lấn và làm tổn thương các vùng lân cận hoặc cơ quan xa) và đe dọa đến tính mạng của người bệnh.

Những khối u manh tràng sẽ được kiểm tra kỹ lưỡng. Từ đó có những phương pháp điều trị tốt nhất, phù hợp với tình trạng.

U manh tràng được phân thành 2 loại gồm lành tính và ác tính:

• U lành tính: Đây là một tập hợp bất thường của những tế bào ở manh tràng. Khối u hình thành khi những tế bào nhân lên quá mức hoặc không chết đi như những tế bào bình thường. Hầu hết u lành tính không chuyển thành ung thư manh tràng. Tuy nhiên một số loại có thể trở thành ác tính khi đến một thời điểm nhất định. Chúng có thể liên quan đến viêm, di truyền và nhiều yếu tố khác. Các loại u manh tràng lành tính gồm: Polyp, viêm dạng u, u lao ở manh tràng).
• U ác tính: U manh tràng có thể ở dạng ác tính. Nó bao gồm ung thư manh tràng hoặc u manh trành lành tính chuyển thành ác tính sau một thời gian phát triển.

Chưa rõ nguyên nhân gây ra các khối u manh tràng. Tuy nhiên chúng có thể liên quan đến di truyền, tiếp xúc với bức xạ hoặc hóa chất.

Các u hình thành khi có sự phát triển nhiều hơn mức cần thiết của những tế bào của manh tràng. Nó cũng có thể xảy ra khi gen đột biến khiến các tế bào không chết đi, chúng vẫn tồn tại trong khi những tế bào bình thường chết đi. Điều này khiến các các tế bào tích tụ thành một tập hợp những tế bào bất thường, cuối cùng hình thành khối u.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ:

• Hút thuốc lá và uống nhiều rượu: Nguy cơ tăng cao ở những người có thói quen hút thuốc lá hoặc uống quá nhiều rượu.
• Di truyền: Nguy cơ cao hơn ở những người có gia đình bị ung thư manh tràng hoặc có khối u lành tính ở khu vực này.
• Viêm manh tràng: Tình trạng viêm không được điều trị sẽ tạo điều kiện cho khối u phát triển.
• Tiếp xúc bức xạ: Xạ trị hoặc tiếp xúc với những bức xạ khác có thể kích thích sự phát triển quá mức của những tế bào.
• Môi trường: Thường xuyên tiếp xúc hóa chất, sinh sống trong môi trường ô nhiễm có thể tăng nguy cơ hình thành các khối u trong cơ thể.
• Chế độ ăn uống: Chế độ ăn ít chất xơ, ít trái cây và rau củ có thể tăng nguy cơ ung thư đại tràng, bao gồm cả ung thư manh tràng. Nguy cơ cũng tăng cao khi một người ăn quá nhiều chất béo.
• Lối sống ít vận động: Không vận động hoặc tập thể dục thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư.
• Tiểu đường: Bệnh nhân bị tiểu đường hoặc kháng insulin thường có nhiều khả năng bị ung thư đại tràng, có thể xảy ra ở manh tràng.

U manh tràng thường không có triệu chứng. Tuy nhiên khi khối u phát triển đủ lớn hoặc xâm lấn sang vùng lân cận (ung thư),người bệnh sẽ có những triệu chứng sau:

• Xuất huyết bất thường
• Rối loạn đại tiện, tiêu chảy, táo bón hoặc cả hai
• Đau ở hố chậu bên phải
• Phân sẫm màu, hắc ín
• Chướng bụng và đầy hơi
• Buồn nôn hoặc nôn
• Sút cân.

Trong khi kiểm tra, người bệnh được hỏi về các triệu chứng, tiền sử chấn thương và bệnh lý. Nếu có nghi ngời ổ viêm loét hoặc khối u bất thường ở manh tràng, bác sĩ sẽ chỉ định xác xét nghiệm để kết luận chẩn đoán.

• Nội soi đại tràng: Ống nội soi mảnh và linh hoạt được đưa vào đại tràng qua hậu môn. Ống này có gắn đèn và camera, giúp quan sát và chụp lại những bất thường trong đại tràng.
• Sinh thiết: Nếu có khối u, bác sĩ tiến hành cắt u hoặc lấy mẫu mô nhỏ trong quá trình nội soi. Mẫu bệnh phẩm sẽ được kiểm tra kỹ lưỡng để xác định u lành tính hay ác tính.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT scan): Bệnh nhân được chụp cắt lớp vi tính ở vùng bụng. Hình ảnh thu được có thể giúp xác định bất thường ở khu vực manh tràng.
• Xét nghiệm máu và phân: Đôi khi xét nghiệm máu và phân được thực hiện để loại trừ nguy cơ nhiễm trùng.
• Nội soi đại tràng sigma: Bệnh nhân được nội soi đại tràng sigma để sàng lọc ung thư ruột kết. Điều này giúp xác định và đánh giá kỹ vị trí vị ung thư trong đại tràng.

U manh tràng thường được chẩn đoán phân biệt với những tình trạng sau:

• Xoắn manh tràng
• Bệnh viêm ruột
• Viêm ruột thừa cấp

Phẫu thuật sớm có thể giúp xử lý u manh tràng và không để lại biến chứng, người bệnh được sống và sinh hoạt bình thường. Tuy nhiên bệnh thường có triệu chứng muộn, gây khó khăn cho việc phát hiện bệnh.

Nếu khối u được phát hiện trong giai đoạn muộn, người có thể gặp những biến chứng dưới đây:

• Tắc ruột
• Xuất huyết
• Thiếu máu
• Ung thư manh tràng
• Ung thư di căn và tử vong.

Tốt nhất nên khám sàng lọc. Nếu có khối u ác tính, bệnh nhân cần điều trị ngay lập tức để tăng tiên lượng và tỉ lệ sống sót.

Phẫu thuật là phương pháp điều trị chính cho bệnh nhân có khối u manh tràng. Đối với u ác tính, người bệnh có thể cần phải xạ trị hoặc/ và hóa trị để đảm bảo tiêu diệt hết những tế bào ung thư.

1. Phẫu thuật

Những khối u nhỏ thường được cắt bỏ ngay trong quá trình sàn lọc (nội soi đại tràng). Nếu có khối u quá lớn hoặc ung thư, bác sĩ có thể thực hiện một trong những kỹ thuật sau:

• Phẫu thuật xâm lấn tối thiểu: Bệnh nhân được phẫu thuật nội soi nếu có u lớn. Trong quá trình này, bác sĩ tạo những vết rạch nhỏ ở bụng. Thiết bị nội soi được đưa qua vết mổ và tiếp cận khối u, sau đó tiến hành loại bỏ khối u bất thường ở manh tràng.
• Cắt bỏ manh tràng: Nếu là khối u ung thư, bác sĩ có thể cân nhắc cắt bỏ toàn bộ manh tràng và các mô khỏe mạnh xung quanh. Điều này giúp loại bỏ khối u ác tính và ngăn ung thư xâm lấn đến những vị khác. Nếu ung thư đã lây lan, các hạch bạch huyết và những tế bào bị ảnh hưởng đều bị cắt bỏ. Sau khi cắt bỏ manh tràng, những phần còn lại của đại tràng sẽ được nối lại với nhau để đảm bảo bệnh nhân có thể sinh hoạt và đại tiện bình thường.

2. Xạ trị

Xạ trị sử dụng chùm tia phóng xạ ion hóa để loại bỏ ung thư. Phương pháp này có tác dụng tiêu diệt / phá hủy những tế bào ung thư, thu nhỏ khối u trong cơ thể. Đồng thời ngăn chặn những tế bào này phát triển và phân chia

Tùy thuộc vào tình trạng, bệnh nhân có thể được xạ trị áp sát (nguồn phóng xạ được đưa vào cơ thể, gần với vị trí của khối u cần xạ trị) hoặc xạ trị ngoài (chùm tia năng lượng cao chiếu vào khối u ung thư từ một thiết bị bên ngoài).

3. Hóa trị

Hóa trị sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư. Phương pháp này giúp điều trị hoặc thu nhỏ kích thước khối u, ngăn những tế bào ác tính phân chia và lây lan.

Hóa trị được dùng trước khi phẫu thuật cho người có khối u lớn để thu nhỏ kích thước, tạo điều kiện thuận lợi để loại bỏ ung thư hoàn toàn. Hóa trị được thực hiện sau phẫu thuật (có thể kết hợp với xạ trị) để tiêu diệt những tế bào ác tính còn sót lại.

Không có cách ngăn ngừa hoàn toàn cho những khối u manh tràng. Tuy bạn có thể giảm bớt nguy cơ nếu có lối sống và ăn uống lành mạnh. Cụ thể:

• Ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt, các loại trái cây và hoa quả tươi để bổ sung chất xơ, các vitamin, khoáng chất và những chất chống oxy hóa. Điều này giúp giảm nguy cơ phát triển u manh tràng.
• Hạn chế ăn những thực phẩm chứa quá nhiều chất béo và dầu mỡ.
• Tránh rượu bia và thuốc lá có thể giúp bạn giảm nguy cơ.
• Duy trì cân nặng khỏe mạnh. Tránh để cơ thể tích tụ quá nhiều mỡ hoặc béo phì.
• Kiểm soát tốt những bệnh lý có thể làm tăng nguy cơ phát triển khối u bất thường, chẳng hạn như tiểu đường.
• Cố gắng tập thể dục hầu hết các ngày trong tuần, ít nhất 30 phút/ ngày. Điều này giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ phát triển u manh tràng.
• Những người trên 45 tuổi hoặc có nguy cơ cao nên thường xuyên kiểm tra sức khỏe. Điều này giúp sớm phát hiện sự phát triển của khối u hoặc những bất thường khác. Từ đó có cách xử lý thích hợp và hiệu quả nhất.

1. Khối u của tôi là lành tính hay ác tính?

2. Phương pháp điều trị được đề nghị là gì?

3. Phác đồ chữa bệnh của tôi như thế nào?

4. Tôi có cần phẫu thuật sớm không?

5. Tiên lượng của tôi như thế nào?

6. Khối u của tôi có khả năng trở thành ác tính không?

7. Tôi nên ăn uống và thay đổi lối sống như thế nào để cải thiện tình trạng?

U manh tràng thường là những khối u lành tính nhưng nó cũng có thể là ác tính. Để sớm phát hiện, người bệnh nên được kiểm tra sức khỏe định kỳ. Sau đó điều trị theo chỉ định để khắc phục hoàn toàn.