Bệnh Nang Naboth Cổ Tử Cung

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Lê Thị Đài Trang | Lĩnh vực khám chữa: Phụ khoa Nơi công tác Phòng Chẩn Trị YHCT Đỗ Minh Đường – Hà Nội

Nang naboth cổ tử cung xảy ra khi có những nang nhỏ hình thành trên bề mặt cổ tử cung - đoạn nối tử cung với âm đạo. Những nang này chứa đầy dịch nhầy do tuyến cổ tử cung tiết ra, có thể được loại bỏ bằng nhiều phương pháp.

Tổng quan

Nang naboth cổ tử cung còn được gọi là u nang biểu mô, u nang cổ tử cung hoặc u nang giữ chất nhầy. Đây là những vết sưng nhỏ (nang) lành tính trên cổ tử cung. Chúng chứa đầy chất nhầy trong suốt hoặc có màu vàng nhạt do tuyến cổ tử cung tiết ra.

Nang naboth cổ tử cung
Nang naboth cổ tử cung là những u nang lành tính, nhỏ và không đau trên cổ tử cung

Những u nang naboth không phải là dấu hiệu của ung thư cổ tử cung, không có triệu chứng. Chính vì thế mà những u nang này thường chỉ được phát hiện khi khám vùng chậu để đánh giá những tình trạng khác.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Nang naboth cổ tử cung là phổ biến và vô hại. Những u nang này hình thành khi các tế bào da bao phủ và làm tắc những tuyến sản xuất chất nhầy trong cổ tử cung.

Sự tắc nghẽn khiến chất nhờn tích tụ tạo thành một hoặc nhiều u nang có kích thước nhỏ trên cổ tử cung, tương tự như một vết sưng nhỏ màu trắng.

Tùy thuộc vào lượng chất nhầy mắc kẹt bên trong, các u nang có nhiều kích thước khác nhau, từ vài mm đến 4cm, màu trắng hoặc màu vàng.

Dưới đây là một số nguyên nhân:

  • Sinh con: Trong quá trình sinh nở, những tế bào da ở cổ tử cung phát triển nhiều hơn trên những tuyến chất nhờn. Điều này dẫn đên sự bít tắc và khiến chất nhầy tích tụ tạo thành u nang.
  • Chấn thương cổ tử cung: Trong quá trình lành lại sau chấn thương vật lý, các tế bào da mới phát triển để sửa chữa bất kỳ tổn thương nào trong tử cung. Tuy nhiên những tế bào da mới có thể phát triển ngay trên các tuyến chất nhầy, giữ chất nhầy và gây ra các u nang cổ tử cung.
  • Nhiễm trùng hoặc viêm cổ tử cung mãn tính: Các nang naboth cổ tử cung cũng có thể hình thành trong quá trình phục hồi sau viêm hoặc nhiễm trùng cổ tử cung. Những tế bào da trong cổ tử cung phát triển để sửa chữa bất kỳ tổn thương nào liên quan đến viêm và nhiễm trùng. Điều này làm tắc nghẽn những tuyến sản xuất chất nhầy và gây ra các u nang naboth cổ tử cung.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ phát triển u nang cổ tử cung:

  • Độ tuổi sinh đẻ: Những người phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Mặc dù ít gặp nhưng các u cũng có thể xảy ra ở những người phụ nữ có độ tuổi từ 40 - 50 tuổi.
  • Mang thai và sau sinh: Những u nang naboth cổ tử cung hình thành trong thời kỳ mang thai và sau sinh là điều bình thường. Khi mang thai, cổ tử cung đóng lại để giữ thai nhi đang phát triển bên trong tử cung. Sau khi sinh con, những tế bào da mới ở cổ tử cung được sản xuất quá mức. Điều này làm tắc nghẽn và ngăn chất nhờn thoát ra khỏi các tuyến trong cổ tử cung. Cuối cùng tạo ra những u nang chứa đầy chất nhầy.
  • Có u tuyến ác tính: Nang naboth cổ tử cung có thể là kết quả của những u tuyến ác tính. Đây là một loại u tân sinh, có khả năng làm ảnh hưởng đến hoạt động của những tuyến sản sinh chất nhầy ở cổ tử cung. Những u tuyến ác tính thường giống với nang naboth nên dễ bị nhầm lẫn.

Triệu chứng và chẩn đoán

Nang naboth cổ tử cung thường không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Trong khi khám vùng chậu, bác sĩ có thể nhìn thấy một hoặc nhiều nang có đường kính từ vài mm đến 4cm, nhẵn, có màu vàng hoặc trắng.

Khám vùng chậu thấy các vết sưng đường kính từ vài mm đến 4cm
Khám vùng chậu thấy các vết sưng đường kính từ vài mm đến 4cm, màu vàng hoặc trắng

Nếu u nang lớn hoặc vỡ ra, người bệnh có thể nhận thất một vài triệu chứng khó chịu, bao gồm:

  • Cảm thấy đầy hoặc tăng áp lực nhẹ trong âm đạo
  • Quan hệ tình dục đau
  • Dịch tiết âm đạo bất thường và có máu (do u nang vỡ ra tiết chất nhầy và một lượng máu). Đôi khi dịch tiết có mùi nhưng thường không kéo dài.

Nang naboth cổ tử cung thường được phát hiện khi khám vùng chậu. Khi nhận thấy bất thường, những xét nghiệm dưới dây cũng được chỉ định:

  • Kiểm tra hình ảnh: Bác sĩ có thể tiến hành siêu âm vùng chậu. chụp CT hoặc MRI để xem xét cổ tử cung. Điều này giúp đánh giá tình trạng, xác định số lượng và kích thước của u nang. Khi phát hiện những vết sưng nhỏ trên cổ tử cung, bác sĩ có thể thử phá vỡ chúng để xác định chẩn đoán.
  • Soi cổ tử cung: Trong quá trình này, cổ tử cung được phóng to lên để chẩn đoán phân biệt u nang naboth cổ tử cung và các loại u ác.
  • Sinh thiết: Sinh thiết được chỉ định khi có nghi ngờ u tuyến ác tính ảnh hưởng đến quá trình sản xuất chất nhầy. Từ đó đánh giá chính xác tình trạng và định hướng điều trị.

Biến chứng và tiên lượng

Nang naboth cổ tử cung không tự biến mất. Tuy nhiên những u nang này là u lành tính, không gây đau, không làm ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng sinh sản của nữ giới. Chính vì thế mà người bệnh có thể sống và sinh hoạt bình thường khi có một u nang cổ tử cung.

Nếu có u lớn và cảm thấy khó chịu, người bệnh sẽ được đánh giá lại và điều trị. Có nhiều phương pháp giúp xử lý nhanh các u nang cổ tử cung. Nhưng nếu không được điều trị sớm, nữ giới có thể gặp một số vấn đề dưới đây:

  • U nang lớn làm biến dạng về kích thước và hình dạng của cổ tử cung, gây nứt vỡ, viêm loét và tạo ra nhiều tổn thương khác
  • Gây khó khăn trong việc kiểm tra cổ tử cung định kỳ và phết tế bao cổ tử cung
  • Nhiễm trùng hoặc viêm cổ tử cung
  • Ảnh hưởng đến quá trình thụ thai do nang lớn
  • Đau bụng kinh
  • Dịch tiết âm đạo bất thường và có máu khi u nang vỡ.

U nang lớn làm biến dạng cổ tử cung, gây đau bụng kinh
U nang lớn làm biến dạng cổ tử cung, gây đau bụng kinh, ảnh hưởng đến quá trình thụ thai

Điều trị

Nang naboth cổ tử cung thường không cần điều trị. Tuy nhiên nếu nang lớn, gây khó chịu hoặc làm biến dạng cổ tử cung, các phương pháp loại bỏ u nang sẽ được thực hiện.

Dưới đây là một số lựa chọn:

  • Cắt đốt điện: Phương pháp này sử dụng dòng điện để phá hủy u nang. Trong đó những dòng điện nóng được hướng vào u nang và giúp phá hủy cấu trúc của chúng.
  • Chọc hút: Nếu u nang có kích thước quá lớn, bác sĩ có thể hút dịch từ u nang. Đây là một bước giúp loại bỏ u nang cổ tử cung và ngăn chúng phát triển lớn hơn.
  • Liệu pháp áp lạnh: Liệu pháp áp lạnh sử dụng nitơ lỏng để đóng băng u nang. Điều này giúp nhanh chóng phá hủy u nang.

Phòng ngừa

Không thể ngăn ngừa sự phát triển của nang naboth cổ tử cung. Tuy nhiên nữ giới có thể tập trung vào việc khám phụ khoa định kỳ để phát hiện những bất thường đáng lo ngại. Từ đó có những cách xử lý tốt và sớm nhất.

Khám phụ khoa định kỳ để phát hiện những bất thường đáng lo ngại
Khám phụ khoa định kỳ để sớm phát hiện và xử lý nhanh những bất thường đáng lo ngại

Những câu hỏi quan trọng khi gặp bác sĩ

1. Các u trên cổ tử cung của tôi là nang naboth hay một tình trạng khác?

2. Tôi có cần điều trị sớm hay không?

3. Có bao nhiêu lựa chọn trong điều trị nang naboth cổ tử cung?

4. Những rủi ro và lợi ích nào có thể đạt được từ các phương pháp điều trị?

5. Khi nào tôi nên tái khám?

6. Có thể mang thai và sinh con bình thường sau điều trị không?

7. Có những cách nào giúp ngăn chúng phát triển?

U nang naboth cổ tử cung vô hại, không đau và thường không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên chúng có thể lớn hơn, làm biến dạng tử cung và cần được điều trị. Hãy khám phụ khoa định kỳ và hỏi ý kiến bác sĩ để có những hướng xử lý tốt nhất.