Khí Hư Màu Vàng

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Lê Thị Đài Trang | Lĩnh vực khám chữa: Phụ khoa Nơi công tác Phòng Chẩn Trị YHCT Đỗ Minh Đường – Hà Nội

Khí hư màu vàng là dấu hiệu của một số bệnh viêm nhiễm phụ khoa, thường liên quan đến vi khuẩn, nấm men hoặc trùng roi Trichomonas. Tình trạng này có thể kèm theo ngứa ngáy, khí hư sủi bọt, đau khi giao hợp và nhiều triệu chứng khác.

Tổng quan

Khí hư màu vàng là dấu hiệu cảnh báo của viêm nhiễm phụ khoa. Những trường hợp này thường có khí hư chuyển sang màu vàng hoặc màu vàng xanh, kết cấu đặc hơn bình thường. Đôi khi nữ giới có dịch tiết bất thường kèm theo mùi hôi, ngứa ngáy và những triệu chứng khó chịu khác.

Khí hư màu vàng
Khí hư màu vàng thường do nhiễm trùng khiến dịch tiết âm đạo bất thường, màu vàng, đặc, có mùi

Ở trạng thái bình thường, dịch tiết âm đạo có màu trắng trong hoặc hơi đục, lỏng, dính, có thể kéo thành sợi tương tự như lòng trắng trứng gà. Khi bị viêm nhiễm hoặc có sự khác thường, dịch tiết âm đạo được gọi là khí hư. Tùy thuộc vào nguyên nhân, dịch tiết âm đạo có thể thay đổi về màu sắc lẫn kết cấu và mùi.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Khí hư màu vàng thường do nguyên nhân bệnh lý. Tuy nhiên tình trạng này cũng có thể xảy ra do những tình trạng thông thường và sự thay đổi tự nhiên của cơ thể.

1. Nguyên nhân bệnh lý

Những bệnh lý dưới đây có thể khiến khí hư chuyển sang màu vàng. Bao gồm:

  • Viêm âm đạo do tạp khuẩn

Viêm âm đạo do tạp khuẩn là tình trạng viêm nhiễm âm đạo do vi khuẩn, thường liên quan đến vi khuẩn kỵ khí như Gardnerella Vaginalis, Mycoplasma Hominis... Khi môi trường âm đạo cân bằng, độ pH dao động từ 3.8 - 4.5, dịch tiết âm đạo bình thường và ở mức ổn định, vùng kín khỏe mạnh.

Khi bị viêm âm đạo do tạp khuẩn, khí hư tăng tiết, chuyển sang màu vàng, đặc như mủ, bám khô vào quần lót, kèm theo mùi hôi và ngứa vùng kín. Những trường hợp nặng có thể bị xuất huyết bất thường.

Viêm âm đạo do tạp khuẩn xảy ra khi môi trường âm đạo bị mất cân bằng. Điều này thường do vệ sinh vùng kín không sạch sẽ, mặc quần lót chật, dùng kháng sinh kéo dài, quan hệ tình dục không an toàn dẫn đến nhiễm khuẩn.

  • Viêm âm đạo do nấm Candida

Nhiễm nấm Candida âm đạo là một loại viêm âm đạo do nấm men thường gặp, xảy ra khi có sự tăng sinh quá mức của Candida Albicans. Trong đó vệ sinh vùng kín không sạch sẽ, mặc quần lót chật hoặc ẩm ướt, dùng kháng sinh, hệ miễn dịch suy yếu... tạo điều kiện cho nấm men phát triển, gây mất cân bằng trong môi trường âm đạo.

Viêm âm đạo do nấm Candida
Viêm âm đạo do nấm Candida là nguyên nhân phiến khiến khí hư có màu vàng hoặc trắng, vón cục

Viêm âm đạo do nấm Candida thường được nhận biết thông qua khí hư có màu vàng hoặc màu trắng, đặc, vón cục thành từng mảng không hôi và dính vào thành âm đạo. Ngoài ra nữ giới còn có những triệu chứng dưới đây:

    • Vùng âm đạo tấy đỏ
    • Ngứa hoặc đau rát âm đạo
    • Nấm có thể lan đến bẹn và hậu môn dẫn đến ngứa bẹn, ngứa hậu môn
    • Đau khi quan hệ
    • Khí hư ra nhiều
    • Tiểu nhiều
    • Tiểu khó
    • Môi bé, môi lớn, âm hộ bị đỏ và phù nề.
  • Nhiễm trùng roi Trichomonas

Nhiễm Trichomoniasis là một bệnh lây truyền qua đường tình dục, xảy ra khi có sự xâm nhập của trùng roi Trichomonas vaginalis sau quan hệ tình dục với người nhiễm bệnh.

Sau khi xâm nhập, Trichomoniasis gây kích ứng và viêm ở âm đạo. Rất nhanh sau đó, người bệnh sẽ có những triệu chứng khó chịu sau:

    • Tăng tiết dịch âm đạo
    • Khí hư màu vàng, xám hoặc xanh kèm theo mùi tanh, sủi bọt
    • Đi tiểu nhiều lần
    • Đau khi đi tiểu hoặc quan hệ tình dục
    • Ngứa rát, đau và tấy đỏ ở vùng sinh dục
    • Đau tức vùng vụng dưới
  • Viêm vùng chậu

Cần thận trọng bởi khí hư màu vàng có thể là dấu hiệu cảnh báo của bệnh viêm vùng chậu. Đây là một bệnh phụ khoa nghiêm trọng, xảy ra khi có sự lây lan vi khuẩn từ âm đạo đến các vùng khác. Điều này gây viêm tử cung, viêm buồng trứng hoặc/ và viêm ống dẫn trứng.

Viêm vùng chậu
Viêm vùng chậu khiến dịch tiết âm đạo bất thường kèm theo đau bụng dưới và bụng trên bên phải

Ngoài dịch tiết âm đạo bất thường, viêm vùng chậu còn có những dấu hiệu và triệu chứng sau:

    • Đau bụng dưới và bụng trên bên phải
    • Sốt và ớn lạnh
    • Đau khi tiểu
    • Buồn nôn và ói mửa
    • Đau khi quan hệ tình dục
    • Máu kinh xuất hiện bất thường.

Viêm vùng chậu không được điều trị có thể gây vô sinh, mang thai ngoài tử cung và đau xương chậu mãn tính.

  • Bệnh lý khác

Đôi khi khí hư màu vàng là dấu hiệu cảnh báo của những tình trạng sau:

    • Viêm tử cung
    • Viêm cổ tử cung
    • Viêm lộ tuyến cổ tử cung
    • Viêm phần phụ
    • Bệnh lậu
    • U xơ tử cung, ung thư tử cung và ung thư cổ tử cung có khí hư màu vàng ngã sang nâu

Mỗi bệnh lý sẽ có những triệu chứng và biểu hiện đi kèm khác nhau.

2. Nguyên nhân thông thường

Đôi khi khí hư màu vàng không liên quan đến bệnh lý. Dịch tiết âm đạo ngả sang màu vàng có thể do những tình trạng sau:

  • Lẫn nước tiểu

Dịch tiết âm đạo lẫn với nước tiểu có thể khiến đáy quần có vết tích của khí hư vàng, mùi hôi do nước tiểu tích tụ. Điều này thường gặp ở những người không vệ sinh và lau khô vùng kín sau khi đi tiểu xong.

Về cơ bản, dịch tiết âm đạo có màu vàng do lẫn nước tiểu là một tình trạng lành tính. Tuy nhiên sự ẩm ướt ở đáy quần có thể tạo điều kiện thuận lợi cho nấm men và vi khuẩn phát triển. Từ đó dẫn đến viêm âm đạo.

  • Chu kỳ kinh nguyệt

Trước mỗi chu kỳ kinh nguyệt, nữ giới thường có dấu hiệu tăng tiết dịch nhầy âm đạo, khí hư có thể có màu vàng hoặc màu trắng đục. Điều này xảy ra do sự thay đổi nội tiết tố, triệu chứng tự biến mất sau khi chu kỳ kinh nguyệt qua đi.

  • Mang thai

Những thay đổi khi mang thai (như rối loạn nội tiết tố) có thể làm tăng tiết dịch âm đạo và khiến chúng chuyển sang màu vàng, không kèm theo ngứa.

Triệu chứng và chẩn đoán

Khí hư màu vàng được nhận biết thông qua dịch tiết âm đạo có màu vàng, đặc hoặc vón cục, bám khô vào quần lót. Tùy thuộc vào nguyên nhân, người bệnh có thể gặp thêm các triệu chứng dưới đây:

Những tình trạng nhiễm trùng khiến khí hư có màu vàng, đặc hoặc vón cục
Những tình trạng nhiễm trùng khiến khí hư có màu vàng, đặc hoặc vón cục kèm theo các triệu chứng khác

  • Ngứa rát vùng kín
  • Đau khi đi tiểu
  • Đau quan hệ tình dục
  • Tấy đỏ ở vùng sinh dục
  • Đau tức vùng vụng dưới
  • Tăng tiết dịch âm đạo
  • Xuất huyết âm đạo bất thường.

Sau khi hỏi về các triệu chứng, bác sĩ tiến hành quan sát vùng ngoài và trong âm đạo bằng mỏ vịt. Đồng thời lấy một ít dịch tiết âm đạo và kiểm tra trong phì thí nghiệm. Kết quả kiểm tra có thể giúp tìm kiếm nguyên nhân gây nhiễm trùng.

Nếu có dấu hiệu của một số tình trạng sức khỏe nghiêm trọng hơn, bệnh nhân có thể được siêu âm bụng hoặc siêu âm đầu dò, chụp X-quang vùng chậu và thực hiện một số xét nghiệm khác.

Biến chứng và tiên lượng

Phần lớn các trường hợp có khí hư màu vàng do viêm âm đạo. Những trường hợp khác có thể liên quan đến những bệnh lý nguy hiểm hơn, bao gồm viêm tử cung, viêm vùng chậu...

Việc điều trị sớm và tích cực có thể giúp viêm nhiễm và những triệu chứng thuyên giảm nhanh, không ảnh hưởng đến sức khỏe. Nếu không được điều trị tốt, người bệnh có thể đối mặt với những biến chứng gồm:

  • Vô sinh
  • Mang thai ngoài tử cung
  • Đau xương chậu mãn tính
  • Viêm nội mạc tử cung
  • Viêm dính tắc vòi trứng
  • Ảnh hưởng đến thai nhi

Điều trị

Điều trị khí hư màu vàng dựa trên nguyên nhân. Hầu hết các trường hợp được dùng thuốc và chăm sóc vùng kín đúng cách để kiểm soát.

1. Thuốc

Một số thuốc thường được chỉ định khi điều trị khí hư màu vàng:

Dùng thuốc điều trị dựa trên nguyên nhân gây nhiễm trùng
Dùng thuốc điều trị dựa trên nguyên nhân gây nhiễm trùng làm thay đổi màu sắc khí hư

  • Thuốc kháng sinh: Để chữa nhiễm trùng do vi khuẩn và Trichomonas, người bệnh được dùng kháng sinh đường uống hoặc thuốc bôi tại chỗ. Thuốc này có tác dụng điều trị viêm nhiễm phụ khoa bằng cách tiêu diệt tác nhân gây bệnh.
  • Thuốc chống nấm: Thuốc này được chỉ định cho những bệnh nhân bị nhiễm trùng nấm men. Thuốc có thể được dùng ở dạng nang đặt vào âm đạo hoặc thuốc uống. Thuốc chống nấm giúp tiêu diệt nấm Candida, cân bằng môi trường vi sinh trong âm đạo.
  • Thuốc rửa: Dụng dịch vệ sinh phụ nữ được dùng kết hợp với những loại thuốc khác để điều trị. Hầu hết những sản phẩm này đều chứa những hoạt chất kháng viêm và chống nấm. Khi dùng có thể làm sạch dịu nhẹ ở vùng kín, giảm những triệu chứng liên quan đến nhiễm trùng và ngăn ngừa tái phát.

2. Biện pháp chăm sóc tại nhà

Những biện pháp dưới đây có thể thúc đẩy quá trình điều trị, giảm các triệu chứng và bảo vệ vùng kín. Cụ thể:

  • Dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
  • Luôn giữ vùng kín khô ráo và sạch sẽ.
  • Vệ sinh vùng kín với dung dịch dịu nhẹ, 2 lần mỗi ngày. Dung dịch vệ sinh nên được dùng theo chỉ định của bác sĩ, phù hợp với quá trình điều trị.
  • Thường xuyên thay quần lót, mặc quần lót vừa vặn, thoáng mát và sạch sẽ.
  • Không quan hệ tình dục trong quá trình điều trị.
  • Tái khám theo lịch hẹn.

Phòng ngừa

Có nhiều biện pháp giúp bảo vệ bộ phận sinh dục nữ, ngăn viêm nhiễm khiến khí hư chuyển sang màu vàng. Cụ thể:

Vệ sinh vùng kín sạch sẽ
Vệ sinh vùng kín sạch sẽ, luôn giữ cho vùng kín khô ráo để ngăn ngừa viêm nhiễm và khí hư màu vàng

  • Vệ sinh vùng kín sạch sẽ, đặc biệt là trước và sau khi quan hệ tình dục.
  • Nên rửa sạch vùng kín với dung dịch vệ sinh 2 lần mỗi ngày. Hãy dùng dung dịch vệ sinh dịu nhẹ, có độ pH phù hợp, chứa những thành phần lành tính. Không dùng những sản phẩm có chất tầy rửa mạch hoặc chất tạo mùi hương.
  • Thay quần lót ít nhất 2 lần/ ngày.
  • Mặc quần lót sạch, khô ráo, vừa vặn, được làm từ chất liệu thoáng khí và có khả năng thấm hút mồ hôi. Tuyệt đối không mặc quần lót bẩn, dơ, ẩm ướt hoặc quá chật.
  • Quần lót dơ nên được giặt mỗi ngày và phơi dưới ánh nắng mặt trời trước khi sử dụng.
  • Lau khô vùng kín trước khi mặc quần lót để ngăn sự phát triển của nấm.
  • Không lạm dụng băng vệ sinh hàng ngày.
  • Nên thay băng vệ sinh mỗi 4 - 6 tiếng/ lần trong chu kỳ kinh nguyệt. Ngoài ra nên thường xuyên rửa sạch và lau khô vùng kín trong thời gian này.
  • Luôn giữ cho vùng kín sạch sẽ và khô ráo. Đây là một trong những cách tốt nhất để ngăn ngừa viêm nhiễm.
  • Không thụt rửa âm đạo. Đây là nguyên nhân phổ biến khiến nhiều nữ giới bị viêm nhiễm âm đạo. Chỉ nên rửa vùng ngoài của bộ phận sinh dục.
  • Quan hệ tình dục lành mạnh và an toàn. Không quan hệ với những người có dấu hiệu bị nhiễm trùng bộ phận sinh dục.
  • Dùng bao cao su mỗi khi quan hệ. Điều này giúp hạn chế lây nhiễm các bệnh truyền qua đường tình dục.
  • Khám phụ khoa định kỳ 6 - 12 tháng/ lần. Điều này giúp phát hiện những bất thường và tăng hiệu quả khi điều trị sớm.

Những câu hỏi quan trọng khi gặp bác sĩ

1. Nguyên nhân nào khiến khí hư có màu vàng?

2. Loại thuốc / phương pháp nào được đề nghị cho tình trạng của tôi?

3. Điều trị trong bao lâu thì khỏi?

4. Tác dụng phụ nào có thể xảy ra khi điều trị?

5. Tôi nên chăm sóc và giữ gìn vùng kín như thế nào?

6. Tôi nên làm gì để ngăn ngừa nhiễm trùng trong tương lai?

7. Tình trạng của tôi có ảnh hưởng đến khả năng sinh con không?

8. Khi nào tôi có thể quan hệ tình dục bình thường?

Khí hư màu vàng là dấu hiệu của nhiều bệnh phụ khoa, cần được kiểm tra và điều trị sớm. Vì vậy nữ giới cần đến bệnh viện khi khí hư có kết cấu, màu sắc và mùi bất thường, hoặc kèm theo những triệu chứng khác như đau khi quan hệ, ngứa rát vùng kín.