Thoát Vị Đĩa Đệm Có Di Truyền Không? Thông Tin Cho Bạn

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Lương Y Đỗ Minh Tuấn | Lĩnh vực khám chữa: Thoát vị đĩa đệm Nơi công tác Phòng Chẩn Trị YHCT Đỗ Minh Đường – Hà Nội

Thoát vị đĩa đệm là căn bệnh xương khớp mãn tính, đặc trưng với tình trạng thoát vị khối nhân nhầy và chèn ép dây thần kinh gây đau nhức. Và xoay quanh bệnh lý này có rất nhiều vấn thắc mắc cần được giải đáp. Trong đó “Thoát vị đĩa đệm có di truyền không?” là câu hỏi thường được bệnh nhân đặt ra cho các bác sĩ. Vậy thực hư vấn đề này ra sao? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây. 

Thoát vị đĩa đệm có di truyền không?
Thoát vị đĩa đệm có di truyền không là thắc mắc của không ít người

Hiểu đúng về thoát vị đĩa đệm

Theo một thống kê tại Việt Nam, có đến hơn 60% người cao tuổi mắc bệnh thoát vị đĩa đệm và một số bộ phận người trung niên, trẻ tuổi, thậm chí là trẻ em cũng có nguy cơ cao mắc phải căn bệnh này. Theo các tài liệu y khoa, khái niệm thoát vị đĩa đệm được mô tả là tình trạng lớp bao xơ cột sống yếu đi, nứt rách làm khối nhân nhầy bên trong thoát ra ngoài, chèn ép lên các rễ dây thần kinh và tủy sống. 

Có nhiều nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm như: 

  • Tuổi tác, lão hóa
  • Chấn thương, va chạm mạnh liên quan đến cột sống
  • Thừa cân béo phì
  • Nghiện thuốc lá, rượu bia
  • Tư thế hoạt động xấu
  • Thói quen sinh hoạt kém lành mạnh
  • … 

Các triệu chứng thoát vị đĩa đệm thường tiến triển âm thầm trong giai đoạn đầu và bắt đầu bộc phát rõ ràng ở giai đoạn sau. Bệnh thường tiến triển qua 2 giai đoạn chính gồm:

Thoát vị đĩa đệm có di truyền không?
Thoát vị đĩa đệm là tình trạng khối nhân nhầy thoát vị khỏi lớp màng bao xơ và chèn ép lên các rễ dây thần kinh gây đau nhức
  • Giai đoạn bao xơ chưa rách: Lớp màng bao xơ chưa bị rách, vẫn còn nguyên vẹn nhưng đĩa đệm đã có dấu hiệu phồng lồi mức độ nhẹ và lệch khỏi vị trí ban đầu. Các triệu chứng chưa rõ rệt, không liên tục mà xuất hiện đột ngột và biến mất nhanh chóng, nhưng tái đi tái lại thường xuyên. 
  • Giai đoạn thoát vị đĩa đệm chèn dây thần kinh: Sau một thời gian dài tiến triển trong âm thầm, lúc này vòng sợi bao xơ bị bào mòn và đứt hẳn khiến nhân nhầy thoát ra ngoài, chèn ép lên các rễ dây thần kinh. Đây là nguyên nhân gây ra những cơn đau nhức lúc dữ dội, lúc âm ỉ dai dẳng, cường độ đau tăng lên khi cử động, ho, hắt hơi và liên tục, kể cả khi nghỉ ngơi. 

Tùy theo vị trí thoát vị đĩa đệm ở cổ hoặc lưng mà triệu chứng bệnh sẽ khác nhau. Có thể kể đến như: 

Triệu chứng thoát vị đốt sống cổ

Các vị trí đốt sống cổ dễ bị thoát vị nhất là C3 – C4, C4 – C5 hoặc C5 – C6. Gây ra các triệu chứng đặc trưng như: 

  • Xuất hiện những cơn đau ở vùng cổ, vai, gáy dọc theo cột sống đĩa đệm bị thoát vị; 
  • Tính chất cơn đau có lúc dữ dội, có lúc âm ỉ kèm theo sưng viêm; 
  • Rối loạn cảm giác, tê bì cánh tay, bàn tay, ngón tay, giảm khả năng cử động linh hoạt do các dây thần kinh cổ bị chèn ép quá mức; 
  • Khó thực hiện các cử động cổ và tay như cúi đầu, ngửa ra sau, đưa tay lên cao…;
  • Làm yếu cơ chân do đĩa đệm bị lệch và chèn ép lên tủy sống;
  • Kèm theo một số triệu chứng khác như thoát vị đĩa đệm cổ gây đau đầu, táo bón, bí tiểu, đau tức ngực, khó thở…; 

Triệu chứng thoát vị đĩa đệm thắt lưng

Thoát vị đĩa đệm cột sống lưng thường xảy ra ở 3 vị trí đốt sống chính gồm S1, L4 và L5. Biểu hiện với các triệu chứng đặc trưng như: 

  • Đau nhức trên diện rộng và dữ dội tại vùng thắt lưng, có thể lan xuống hông, mông, bắp chân, đùi và hai bàn chân; 
  • Dây thần kinh và tủy sống bị chèn ép gây rối loạn cảm giác, tê bì tay chân, nhất là vào mỗi buổi sáng thức dậy. Kèm theo cảm giác châm chích như kiến bò rất khó chịu;
  • Rối loạn vận động do ảnh hưởng từ các cơn đau nhức, tê bì và yếu cơ, đau thần kinh tọa; 

Tùy theo nguyên nhân, mức độ đĩa đệm bị thoát vị và các triệu chứng đi kèm mà sự ảnh hưởng của bệnh đến sức khỏe thể chất, chức năng vận động cũng khác nhau. Ở mức độ nhẹ người bệnh chỉ phải chịu những cơn đau nhức đơn thuần và giảm khả năng vận động. Nhưng ở giai đoạn nghiêm trọng và không điều trị kịp thời, sẽ gây rối loạn hành vi, mất khả năng kiểm soát vận động, tăng nguy cơ teo cơ, liệt chi và tàn phế suốt đời. 

Thoát vị đĩa đệm có di truyền không? Tại sao?

Thoát vị đĩa đệm là căn bệnh xương khớp mãn tính phổ biến trên toàn thế giới và cả ở Việt Nam. Bệnh xuất phát từ rất nhiều những nguyên nhân, yếu tố quen thuộc trong đời sống hàng ngày. Chẳng hạn như lớn tuổi, lão hóa, hoạt động sai tư thế, thừa cân béo phì, chấn thương, tai nạn, ăn uống thiếu chất…

Thoát vị đĩa đệm có di truyền không?
Thoát vị đĩa đệm có tính di truyền qua nhiều thế hệ, dẫn đến đời trước di truyền gen bệnh cho đời sau

Đặc biệt, một nguyên nhân được khoa học nghiên cứu và công nhận chính là thoát vị đĩa đệm có tính di truyền. Khi bố và mẹ có sự bất thường về cấu trúc cột sống, tổn thương đĩa đệm thì khi sinh con sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh. Tuy nhiên, nguyên nhân này khá hiếm gặp, theo thống kê chỉ có khoảng 10% trường hợp mắc bệnh do nguyên nhân này, 10% khởi phát do cơ địa và 80% còn lại là do các yếu tố tiêu cực tác động từ bên ngoài. 

Hướng điều trị thoát vị đĩa đệm do di truyền hiệu quả

Những người bị thoát vị đĩa đệm do di truyền hoặc chưa phát bệnh nhưng gia đình có tiền sử nhiều thành viên trong gia đình mắc bệnh cần chú ý điều chỉnh lối sống sinh hoạt, ăn uống khoa học, vận động điều độ, thoải mái tinh thần và hạn chế sử dụng các chất kích thích. Có như vậy mới giúp giảm thiểu tối đa sự tiến triển tiêu cực của bệnh. 

Để tầm soát phát hiện, chẩn đoán và điều trị thoát vị đĩa đệm do di truyền hoặc các nguyên nhân khác, bạn có thể tham khảo thực hiện phác đồ sau: 

Biện pháp chẩn đoán

Bệnh thoát vị đĩa đệm có thể được dự đoán và phát hiện thông qua đánh giá các triệu chứng lâm sàng, khai thác tiền sử bệnh, thực hiện các bài test chức năng vận động và kết hợp một số phương pháp xét nghiệm hình ảnh sau: 

  • Chụp X quang: Hình ảnh X quang cho phép quan sát cấu trúc cột sống theo nhiều góc độ, nhờ đó giúp bác sĩ dễ dàng phát hiện sự bất thường về cấu trúc, vị trí tổn thương và đưa ra chẩn đoán về mức độ thoát vị đĩa đệm. 
  • Chụp cộng hưởng từ MRI: Đây là phương pháp tân tiến được áp dụng phổ biến trong y học hiện đại. So với X quang, hình ảnh MRI cho phép quan sát hình ảnh cấu trúc cột sống rõ ràng hơn, đưa ra đánh giá chính xác về vị trí và mức độ tổn thương của đĩa đệm, cột sống. 
  • Chụp cắt lớp vi tính CT Scan: Trường hợp thoát vị đĩa đệm nhưng không thể áp dụng chụp MRI được sẽ thay thế bằng phương pháp chụp CT scan. Phương pháp này thường kết hợp với chụp cản quang bao rễ để xác định chính xác vị trí và mức độ thoát vị đĩa đệm. 

Phác đồ điều trị

Hầu hết các trường hợp bị thoát vị đĩa đệm đều được phát hiện khá muộn, do ở giai đoạn nặng các triệu chứng bệnh thường bộc phát nghiêm trọng và ồ ạt. Nhưng với những người bị thoát vị đĩa đệm do di truyền hoàn toàn có thể chủ động tầm soát và phát hiện bệnh sớm, áp dụng phác đồ điều trị phù hợp để kiểm soát triệu chứng, ngăn chặn tiến triển và phòng ngừa biến chứng.

Hiện nay, phác đồ điều trị thoát vị đĩa đệm được chia làm 2 nhóm chính gồm: điều trị bảo tồn và điều trị ngoại khoa. 

1. Các phương pháp điều trị bảo tồn

Gồm các biện pháp điều trị nội khoa như dùng thuốc, vật lý trị liệu nhằm cải thiện triệu chứng và phục hồi chức năng vận động cho người bệnh. 

# Dùng thuốc Tây 

Dùng thuốc Tây chữa thoát vị đĩa đệm phương pháp điều trị được áp dụng hầu hết cho các trường hợp bệnh. Thuốc phát huy tác dụng nhanh chóng trong việc giảm đau nhức và các triệu chứng kèm theo một cách nhanh chóng. Một số loại thuốc thường dùng như:

Thoát vị đĩa đệm có di truyền không?
Thuốc Tây có tác dụng giảm nhanh các triệu chứng, cơn đau thoát vị đĩa đệm
  • Thuốc giảm đau không kê đơn như Paracetamol;
  • Thuốc giảm đau không steroid (NSAIDs) như Ibuprofen, Diclofenac, Naproxen…; 
  • Thuốc giảm đau gây nghiện Opioid; 
  • Thuốc giãn cơ giảm tình trạng co cứng khớp đốt sống, tê bì tay chân; 
  • Thuốc bổ thần kinh bổ sung vitamin nhóm B như B1, B6, B12…; 

Lưu ý, tuy thuốc Tây đem lại hiệu quả nhanh chóng nhưng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro tác dụng phụ. Do đó, người bệnh tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc, tăng liều lạm dụng trong thời gian dài để tránh gây hại cho cơ thể. 

# Vật lý trị liệu

Đây là phương pháp luôn được chỉ định thực hiện song song với dùng thuốc Tây. Nhằm đạt kết quả điều trị bệnh tối ưu và rút ngắn thời gian phải dùng thuốc, giảm tác dụng phụ. Đồng thời, vật lý trị liệu giúp hỗ trợ phục hồi chức năng đĩa đệm, cột sống, phòng ngừa biến chứng teo cơ cũng như nguy cơ tái phát bệnh. 

Một số liệu pháp vật lý trị liệu phục hồi chức năng cho người bệnh thoát vị đĩa đệm như: 

  • Vận động trị liệu: Các bài tập chữa thoát vị đĩa đệm được thiết kế và xây dựng riêng cho từng trường hợp bệnh. Có thể kết hợp sử dụng thiết bị, máy móc hoặc dụng cụ để nắn chỉnh cột sống, giảm đau xương khớp, tăng cường sức mạnh cột sống, phục hồi khả năng vận động linh hoạt và phòng ngừa teo cơ, yếu cơ. 
  • Nhiệt trị liệu: Nhiệt nóng/ lạnh có khả năng tác động tích cực đến các vị trí đốt sống đĩa đệm tổn thương. Thúc đẩy tuần hoàn máu, mang dưỡng chất đến nuôi dưỡng và chữa lành tổn thương, giảm đau nhức, sưng viêm và giãn cơ gân khớp, giúp người bệnh thoải mái dễ chịu hơn. 
  • Điện trị liệu: Sử dụng nguồn điện xung, sóng ngắn, sóng cao tần, radio, tia laser… tác động lên vùng cột sống đĩa đệm tổn thương. Nhờ đó thúc đẩy cơ chế tuần hoàn máu đến cột sống, giảm đau và tăng sự linh hoạt khi vận động. Để đạt hiệu quả tốt nhất, người bệnh cần tuân thủ lộ trình thực hiện theo chỉ định của bác sĩ.
  • Xoa bóp, massage: Các động tác massage nhẹ nhàng tác động cơ học lên vị trí cột sống thoát vị đĩa đệm, giúp giãn cơ, giảm đau và cải thiện mức độ tổn thương. Đồng thời, tăng cường sức mạnh, lấy lại sự linh hoạt, dẻo dai cho hệ thống xương khớp vùng cột sống. 

# Điều trị theo Đông y

Y học cổ truyền là phương pháp có trước cả những phương pháp hiện đại và tồn tại phát triển cho đến ngày nay. Để chữa thoát vị đĩa đệm bằng Đông y cần có phác đồ rõ ràng do thầy thuốc chỉ định sau thăm khám, chẩn đoán. Một trong những phác đồ điều trị thoát vị đĩa đệm được nhiều người biết đến là phác đồ đặc trị chuyên sâu của Nhà thuốc Đỗ Minh, với bài thuốc nổi tiếng là bài thuốc Đỗ Minh Thoát Vị Thang

Thoát vị đĩa đệm có di truyền không?
Chữa thoát vị đĩa đệm bằng bài thuốc Đỗ Minh Thoát Vị Thang hiệu quả, an toàn, phù hợp với mọi đối tượng

Bài thuốc này là sự kết hợp giữa 4 bài thuốc nhỏ gồm: 

  • Bài thuốc đặc trị thoát vị đĩa đệm;
  • Bài thuốc Bổ gan giải độc;
  • Bài thuốc Bổ thận hoạt huyết;
  • Bài thuốc rượu thuốc ngâm;

Mỗi bài thuốc được phối ngũ từ vô số các vị thuốc, dược liệu quý hiếm như dây đau xương, gối hạc, sài đất, bồ công anh, đẳng sâm, đương quy… với liều lượng gia giảm phù hợp với từng trường hợp bệnh. Kết hợp với lộ trình châm cứu, bấm huyệt và ăn uống, sinh hoạt, vận động điều độ giúp đạt được kết quả chữa bệnh tối ưu. 

Người bệnh thoát vị đĩa đệm chỉ cần kiên trì áp dụng phác đồ này trong vài tháng chắc chắn sẽ đạt được hiệu quả như mong đợi. Phương thuốc Đỗ Minh Thoát Vị Thang được điều chế từ dược liệu tự nhiên, đảm bảo an toàn, lành tính với sức khỏe và phù hợp với hầu hết mọi đối tượng từ người lớn đến trẻ nhỏ. 

2. Điều trị ngoại khoa

Phẫu thuật thoát vị đĩa đệm được chỉ định cho những trường hợp điều trị nội khoa thất bại và các biến chứng ngày càng có xu hướng phát triển nghiêm trọng. Mục đích của phẫu thuật là loại bỏ khối nhân nhầy, giải phóng áp lực chèn ép lên các dây thần kinh hoặc thay mới đĩa đệm nhân tạo nếu cần thiết. 

Tuy nhiên, mổ thoát vị đĩa đệm chỉ có tác dụng loại bỏ tổn thương và phục hồi chức năng vận động cơ bản cho người bệnh. Rất khó để phục hồi trọn vẹn cấu trúc, hình thái và chức năng của cột sống, đĩa đệm đã từng thoát vị. Bệnh vẫn có nguy cơ tái phát trở lại bất kỳ lúc nào nếu người bệnh tiếp tục duy trì lối sống kém khoa học. 

Do đó, để đạt kết quả cao trong điều trị và chăm sóc phòng ngừa phát bệnh, phòng ngừa tái phát, bệnh nhân thoát vị đĩa đệm cần điều chỉnh lối sống sinh hoạt phù hợp. 

Thoát vị đĩa đệm có di truyền không?
Vận động thể dục thể thao phù hợp là cách tốt nhất giúp chăm sóc cột sống xương khớp và dự phòng tái phát thoát vị đĩa đệm
  • Vận động, tập thể dục mỗi ngày, ưu tiên những bộ môn nhẹ nhàng, vừa sức và tránh tác động mạnh đến cột sống; 
  • Thực hiện các tư thế đúng khi đi, đứng, ngồi, nằm… Tránh ngồi hoặc đứng quá lâu một chỗ, duy trì một tư thế, tránh khuân vác vật nặng quá sức; 
  • Ăn uống đủ chất, ăn đủ bữa, đúng giờ. Ưu tiên bổ sung các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, đặc biệt bổ sung canxi, vitamin D tốt cho xương khớp. Hạn chế sử dụng thực phẩm giàu chất béo bão hòa, chế biến nhiều muối, chất kích thích…;
  • Uống khoảng 2 lít nước/ ngày, xen kẽ các loại nước ép trái cây, rau củ để tăng cường bổ sung dưỡng chất cần thiết sức khỏe. 

Hy vọng những thông tin trên đây đã giúp quý bạn đọc có câu trả lời chính xác về vấn đề “Thoát vị đĩa đệm có di truyền không?”. Đồng thời nắm rõ hơn về các phương pháp điều trị, cách chăm sóc và dự phòng bệnh bộc phát, tái phát từ sớm. Tốt nhất nên chọn những bệnh viện chuyên khoa xương khớp để được chẩn đoán và điều trị bằng phác đồ phù hợp. 

Có thể bạn quan tâm

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

cta-mobile-app cta-mobile-app
Zalo
Messenger