Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Lương Y Đỗ Minh Tuấn | Lĩnh vực khám chữa: Mất ngủ Nơi công tác Phòng Chẩn Trị YHCT Đỗ Minh Đường – Hà Nội

Dùng đông trùng hạ thảo chữa mất ngủ là phương pháp tự nhiên đem lại hiệu quả cao và lành tính với sức khỏe người dùng. Đây là dược liệu quý chứa hàm lượng dưỡng chất cao, giúp giảm căng thẳng thần kinh, thúc đẩy tuần hoàn máu, xua tan mật mỏi và cải thiện chất lượng giấc ngủ. Nhờ đó đem lại cho bạn giấc ngủ ngon và sâu giấc.

Công dụng chữa mất ngủ của đông trùng hạ thảo

Đông trùng hạ thảo là một loại thảo dược quý hiếm đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Loại dược liệu này được tạo hóa kết hợp một cách đặc biệt, là “vật thể lai” giữa động vật và thực vật. Cụ thể là sự kết hợp giữa sâu non (thường là ấu trùng bướm loài Thitarodes) và nấm ký sinh (Cordyceps sinensis).

Hình dạng bên ngoài của đông trùng hạ thảo tương tự như con sâu, dài giống như ngón tay từ 4 – 11cm. Sau khi được thu hoạch, sơ chế và sấy khô, đông trùng hạ thảo sẽ chuyển sang màu vàng sậm, vàng nâu hoặc màu cà phê, có vị đắng nhẹ, mùi thơm nhẹ lẫn mùi tanh của cá biển.

Đông trùng hạ thảo tự nhiên chất lượng thường được tìm thấy ở những khu rừng, ngọn núi cao trên 4000 – 5000m, tập trung chủ yếu ở Trung Quốc, Tây Tạng, Bhutan… Nhưng vì giá trị kinh tế cao vì tốt cho sức khỏe nên rất nhiều nơi tăng cường hoạt động khai thác khiến đông trùng hạ thảo tự nhiên ngày càng ít đi và có nguy cơ tuyệt chủng.

Sử dụng đông trùng hạ thảo đem lại vô số những lợi ích cho sức khỏe như cải thiện sức khỏe tim mạch, chống lão hóa, phòng ngừa ung thư, tiểu đường, huyết áp, giảm nguy cơ mắc các bệnh viêm nhiễm… Đặc biệt, đối với người bị mất ngủ kéo dài do ảnh hưởng từ các rối loạn sức khỏe trong cơ thể hoàn toàn có thể dùng đông trùng hạ thảo để cải thiện giấc ngủ.

Cụ thể những tác động tích cực của đông trùng hạ thảo đối với giấc ngủ:

Chống lại các gốc tự do: Cơ chế tự sản sinh và tấn công cơ thể bởi các gốc tự do là nguyên nhân hàng đầu gây mất ngủ, khó ngủ. Những hoạt chất có trong đông trùng hạ thảo lại chính là “khắc tinh” của gốc tự do. Giúp tăng cường sự hoạt tính của enzyme SOD (superoxide dismutase), chống lại sự tấn công và đào thải các gốc tự do, cải thiện rõ rệt chứng mất ngủ.
Thúc đẩy tuần hoàn máu: Hàm lượng dược chất cao có trong đông trùng hạ thảo giúp loại bỏ các axit lactic trong cơ thể. Đồng thời cải thiện quá trình tuần hoàn máu, khắc phục rối loạn giấc ngủ, giúp bạn ngủ ngon và sâu giấc suốt đêm.
Tăng sinh L – tryptophan: Tryptophan là một loại amino axit giúp tạo cảm giác buồn ngủ và gây ngủ hiệu quả vào ban đêm. Tuy nhiên, chất này cơ thể không tự tổng hợp được mà phải bổ sung bằng nhiều dạng khác. Và đông trùng hạ thảo là một trong những loại dược liệu giúp bổ sung L – tryptophan cao nhất. Khi vào cơ thể sẽ được chuyển hóa thành niacin (vitamin B3), kèm theo là tiền chất serotonin để chuyển hóa thành melatonin. Nhờ đó giúp xoa dịu thần kinh, ổn định tâm tâm trạng và cải thiện chứng mất ngủ.
Giảm căng thẳng thần kinh: Sử dụng đông trùng hạ thảo giúp kích thích cơ thể sản sinh nhiều oxy và chất ATP. Những chất này có khả năng ức chế căng thẳng thần kinh, xua tan mệt mỏi, lo lắng và giúp bạn ngủ ngon, ngủ sâu giấc, ít bị giật mình giữa đêm.
Tạo giấc ngủ sinh lý tự nhiên: Nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy, trong đông trùng hạ thảo có chứa hoạt chất cordycepin quý hiếm. Hoạt chất này giúp hỗ trợ tăng cường tuần hoàn máu lên não, làm giãn mạch và điều tiết quá trình lưu thông diễn ra trơn tru. Nhờ đó giúp hỗ trợ điều trị chứng mất ngủ, phục hồi giấc ngủ sinh lý tự nhiên.
Hỗ trợ chức năng hô hấp, tim mạch: Thường xuyên sử dụng đông trùng hạ thảo giúp hỗ trợ tăng cường oxy lên não và quá trình sử dụng oxy một cách phù hợp nhờ hoạt chất adenosine. Từ đó giúp ổn định chức năng hệ hô hấp, cải thiện tình trạng tức ngực, khó thở, mất ngủ tim đập nhanh…
Bổ sung vitamin B: Thiếu hụt vitamin nhóm B là nguyên nhân khiến bạn dễ bị mất ngủ. Do đó hãy tăng cường sử dụng đông trùng hạ thảo để bổ sung một lượng nhỏ vitamin V, cải thiện giấc ngủ tốt hơn.

Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều thương hiệu cung cấp đông trùng hạ thảo chất lượng, từ nhiều quốc gia như Tây Tạng, Nhật Bản, Hàn Quốc, Việt Nam… Tùy theo nhu cầu sử dụng mà người dùng có thể chọn mua loại tươi nguyên con, dạng sấy khô hoặc các dạng đã qua quy trình xử lý như dạng nước uống, bột hoặc viên nang.

Hướng dẫn 6 cách dùng đông trùng hạ thảo chữa mất ngủ cực hiệu quả

Có nhiều cách sử dụng đông trùng hạ thảo chữa mất ngủ hiệu quả. Dưới đây là một số cách đơn giản bạn có thể áp dụng:

1. Ăn đông trùng hạ thảo trực tiếp

Ăn nhai trực tiếp đông trùng hạ thảo là cách đơn giản nhất dành cho những người không có nhiều thời gian và chỉ áp dụng cho loại khô. Cử động nhai giúp nghiền nát bã đông trùng hạ thảo, tiết ra các dưỡng chất quý giá và tạo điều kiện để cơ thể hấp thu toàn bộ, nhờ đó phát huy tác dụng chữa mất ngủ một cách tốt nhất.

Để đạt kết quả cao và an toàn cho cơ thể, bạn hãy chọn mua những loại đông trùng hạ thảo khô chất lượng, đảm bảo quy trình sơ chế, làm sạch và sấy khô đạt tiêu chuẩn vệ sinh. Liều dùng phù hợp mỗi ngày khoảng 2 – 3 sợi nhỏ, ngâm trong tô nước ấm 60 độ C khoảng 3 phút là có thể sử dụng được.

Ăn đông trùng hạ thảo khô nguyên chất sẽ có mùi thơm dịu nhẹ, vị hơi béo và hậu hơi đắng nhẹ nhưng không đến mức khó ăn. Kiên trì thực hiện mỗi ngày để đạt kết quả tốt nhất.

2. Uống trà đông trùng hạ thảo

Sử dụng trà đông trùng hạ thảo giúp bồi dưỡng cơ thể, nâng cao sức khỏe, tăng sức đề kháng, thúc đẩy tuần hoàn máu, cải thiện tâm trạng và xua tan mệt mỏi. Nhờ đó giúp cải thiện rõ rệt chứng mất ngủ vào ban đêm và tỉnh táo minh mẫn, tập trung hết công suất vào ban ngày.

Bạn có thể dùng trà đông trùng hạ thảo dạng túi lọc hoặc trà khô đều được.

Trà khô: Dùng khoảng 1.5 – 3gr trà sấy khô, cho vào ấm trà. Đổ nước sôi vào tráng sơ khoảng 15 – 30 giây rồi đổ bỏ. Tiếp tục đổ nước sôi vào đầy ấm, đậy kín nắp và hãm trong khoảng 30 phút là có thể sử dụng được.
Trà túi lọc: Bạn có thể tìm mua trà túi lọc đông trùng hạ thảo ở nhiều cơ sở chuyên về các sản phẩm thảo dược tăng cường sức khỏe. Một số loại trà túi lọc còn kết hợp thêm các dược liệu khác như nụ tam thất, tâm sen… giúp cải thiện giấc ngủ hiệu quả hơn. Mỗi ngày sử dụng từ 1 – 2 gói trà, đọc kỹ hướng dẫn sử dụng.

3. Ngâm rượu đông trùng hạ thảo

Rượu đông trùng hạ thảo là chế phẩm được kết hợp từ dược liệu đông trùng tươi hoặc khô ủ với rượu trắng nồng độ cao. Loại rượu này được sử dụng hiệu quả trong cải thiện chức năng tiêu hóa, cải thiện sức khỏe sinh lý nam, giảm đau nhức xương khớp và đặc biệt là chữa mất ngủ.

Cách thực hiện

Chuẩn bị 15 – 30gr đông trùng hạ thảo khô hoặc 100 – 200g loại tươi.
Có thể chuẩn bị thêm một số loại dược liệu khác để kết hợp tăng hiệu quả như kỷ tử, nhân sâm…
Cho hết dược liệu đã chuẩn bị vào bình thủy tinh, đổ khoảng 1 lít rượu trắng cao độ, trên 40 độ vào bình.
Đậy kín nắp và ngâm ít nhất trong vòng 30 ngày là có thể lấy ra sử dụng được.
Để cải thiện giấc ngủ, bạn có thể uống mỗi ngày vào bữa trưa hoặc trước bữa ăn tối. Liều dùng khuyến cáo từ 15 – 20ml.
Tránh lạm dụng rượu đông trùng hạ thảo quá mức để tránh gây hại cho sức khỏe.

4. Đông trùng hạ thảo ngâm mật ong

Ngoài ngâm rượu, đông trùng hạ thảo ngâm mật ong cũng là một cách đơn giản giúp cải thiện chứng mất ngủ của bạn. Mật ong giúp các dược chất trong đông trùng hạ thảo được phát huy tối đa và đem lại những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe.

Sử dụng đông trùng hạ thảo ngâm mật ong thường xuyên rất tốt cho tâm sinh lý, sắc đẹp phái nữ, chữa các bệnh về đường hô hấp, cải thiện chức năng tiêu hóa, tăng sức đề kháng, bảo vệ sức khỏe tim mạch, đẩy lùi chứng mất ngủ, khó ngủ, ngủ không sâu giấc, chập chờn, hay gặp ác mộng…

Cách thực hiện

Dùng khoảng 10 – 15gr đông trùng hạ thảo tươi hoặc 3 – 5g loại khô.
Sơ chế sạch sẽ, để ráo nước rồi xếp vào bình thủy tinh.
Đổ khoảng 1 lít mật ong vào ngập bề mặt dược liệu.
Ngâm ít nhất 15 ngày là có thể lấy ra sử dụng được.
Người muốn cải thiện giấc ngủ có thể dùng 2 thìa cafe cốt mật ong pha vào nước ấm để uống.
Thời điểm uống tốt nhất là vào buổi sáng sớm hoặc buổi tối trước khi đi ngủ. Kiên trì sử dụng liên tục trong vòng 1 tháng sẽ đạt được hiệu quả cải thiện rõ rệt.

5. Chế biến các món ăn từ đông trùng hạ thảo

Chế biến đông trùng hạ thảo thành những món ăn thơm ngon và bổ dưỡng cũng là một cách hay không nên bỏ qua. Thông qua món ăn, cơ thể dễ dàng hấp thu các dưỡng chất trong đông trùng hạ thảo và phát huy tác dụng bồi bổ sức khỏe, giảm suy nhược, cải thiện sinh lý và đẩy lùi chứng mất ngủ rõ rệt.

Gợi ý một số món ăn chữa mất ngủ từ đông trùng hạ thảo như:

# Cháo đông trùng hạ thảo

Cách chế biến

Chuẩn bị 300gr thịt gà, 100gr gạo tẻ và gạo nếp, 5 con đông trùng hạ thảo tươi hoặc 10 sợi sấy khô cùng các loại gia vị thông thường.
Gà rửa sạch, mang đi luộc chín. Sau đó tận dụng nước luộc gà để nấu cháo.
Gà xé thành từng miếng vừa ăn, cho trở lại vào nồi cháo.
Nêm nếm gia vị cho vừa ăn rồi tắt bếp.
Sau cùng cho đông trùng hạ thảo vào và thưởng thức. Lưu ý không nên cho đông trùng hạ thảo vào trong lúc đang nấu vì sẽ làm giảm tác dụng của nó.

# Canh gà hầm đông trùng hạ thảo

Cách chế biến

Chuẩn bị 500gr thịt gà, 25gr đông trùng hạ thảo khô, 50gr hạt sen, nấm hương, 10 quả táo tàu, gừng, hành tím cùng một số loại gia vị thông thường.
Sơ chế và làm sạch các nguyên liệu. Thịt gà ướp gia vị cùng gừng, hành tím trong 20 phút cho thấm.
Cho gà vào nồi đảo nhanh tay trên lửa lớn để gà săn lại. Đổ nước vào đun sôi lên, chú ý hớt bọt liên tục để nước canh được trong.
Sau khoảng 40 phút, tiếp tục cho đông trùng hạ thảo, táo tàu, gừng, nấm vào. Đậy kín nắp tiếp tục hầm trong vòng 10 phút, nêm nếm gia vị lại cho vừa miệng là hoàn thành.
Múc ra tô và thưởng thức khi còn nóng là tốt nhất.

# Yến sào chưng đông trùng hạ thảo

Cách chế biến

Chuẩn bị 5g tổ yến, 5 con đông trùng hạ thảo tươi hoặc sấy khô đều được và một ít đường phèn.
Tổ yến và đông trùng hạ thảo mang đi ngâm nước 20 phút. Ưu tiên dùng tổ yến rút lông sẵn để tiết kiệm thời gian sơ chế.
Cho tổ yến và đông trùng hạ thảo vào nồi chưng chuyên dụng, đậy nắp chưng khoảng 20 – 30 phút để yến chín.
Khi còn 5 phút nữa là hoàn thành, mở nắp cho đường phèn vào và tiếp tục chưng cho đến hết thời gian.
Lấy ra và thưởng thức khi con nóng để đạt hiệu quả tốt nhất.

6. Sử dụng TPCN

Ngoài những cách trên, bạn cũng có thể tìm mua và sử dụng các loại TPCN chiết xuất từ đông trùng hạ thảo để hỗ trợ cải thiện chứng mất ngủ. Có nhiều dạng sản xuất đông trùng hạ thảo như nước uống, bột hoặc viên nang. Tùy theo nhu cầu sử dụng và điều kiện kinh tế để chọn lựa sử dụng sản phẩm phù hợp.

Trước khi sử dụng nên tham khảo ý kiến tư vấn của chuyên gia, tránh tự ý sử dụng và lạm dụng trong thời gian dài để giảm nguy cơ phát sinh tác dụng phụ có hại cho sức khỏe.

Lưu ý cần biết khi dùng đông trùng hạ thảo chữa mất ngủ

Dùng đông trùng hạ thảo chữa mất ngủ là giải pháp hữu hiệu và lành tính an toàn cho sức khỏe người dùng. Tuy nhiên, cách này cũng chưa phải cách hoàn hảo nhất và vẫn có những mặt hạn chế. Do đó, hãy lưu ý kỹ các vấn đề sau đây nếu áp dụng cách này:

Các cách dùng đông trùng hạ thảo trị mất ngủ chỉ có tác dụng với những trường hợp bệnh mức độ nhẹ và vừa. Những người bị mất ngủ kinh niên do tiền sử bệnh lý mãn tính phức tạp rất khó đạt được tác dụng.
Thận trọng khi sử dụng đông trùng hạ thảo kết hợp với các loại thuốc trị mất ngủ chuyên biệt để tránh gây phản ứng phụ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Thường là các loại thuốc ức chế hoặc làm giảm hệ thống miễn dịch gồm: Cytoxan, Prednison, Cyclophosphamide, Neosar, Cellcept, Simulect, Imuran…
Sau một thời gian sử dụng cách này nếu không có hiệu quả, tốt nhất nên ngưng lại và thăm khám để chuyển sang cách điều trị khác phù hợp hơn.
Không nên lạm dụng đông trùng hạ thảo trong thời gian dài, tuân thủ liều dùng được khuyến cáo để đạt hiệu quả tốt nhất.
Chú ý quan sát phản ứng của cơ thể trong quá trình sử dụng đông trùng hạ thảo. Nếu phát sinh các biểu hiện như rối loạn tiêu hóa, táo bón, tiêu chảy, buồn nôn, nôn ói, đau đầu, hoa mắt, chóng mặt… Tốt nhất nên đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời.
Chống chỉ định sử dụng đông trùng hạ thảo để chữa mất ngủ cho những người đang dùng thuốc chống đông máu hoặc điều trị tiểu đường. Trường hợp đã có lịch phẫu thuật, cần phải ngưng sử dụng đông trùng hạ thảo trước ít nhất 2 tuần.
Học cách phân biệt đông trùng hạ thảo thật – giả hoặc chọn mua sản phẩm ở những cơ sở uy tín, có đầy đủ giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ, chất lượng và giá thành phù hợp.

Trên đây là 6 cách dùng đông trùng hạ thảo chữa mất ngủ đơn giản và hiệu quả. Hy vọng những thông tin này đã giúp quý bạn đọc hiểu rõ hơn đặc tính cũng như cách sử dụng đúng của loại dược liệu này. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về vấn đề này, vui lòng trao đổi trực tiếp với bác sĩ để được giải đáp kỹ hơn.