Bệnh Ho Là Gì? Các Loại Thường Gặp, Dấu Hiệu Và Cách Điều Trị

Ho là một bệnh lý liên quan đến nhiễm trùng đường hô hấp dễ gặp ở mọi lứa tuổi. Những cơn ho dai dẳng kéo dài gây ra nhiều phiền toái, khó chịu, khiến cơ thể mệt mỏi. Vậy bệnh ho là gì, có nguy hiểm không, làm sao để loại bỏ bệnh hiệu quả, tận gốc? Bài viết dưới đây sẽ giúp người bệnh giải đáp một cách chi tiết và đầy đủ để thoát khỏi bệnh ho hiệu quả với bài thuốc Đông y hoàn toàn từ thảo dược.

Bệnh ho là gì? Biểu hiện như thế nào?

Ho không phải là một bệnh lý mà là biểu hiện của các tình trạng về hô hấp, đường tiêu hóa, tim mạch hoặc một số vấn đề sức khỏe khác. Cơn ho là phản xạ có điều kiện, xuất hiện đột ngột và có thể lặp lại khi các tế bào phân bố dọc đường hô hấp bị kích thích. Động tác này của cơ thể giúp loại bỏ các chất kích thích, vi khuẩn và chất bài tiết trong đường hô hấp ra ngoài.

Động tác ho có 3 giai đoạn: Hít vào, khí ép vào thanh môn đang đóng kín sau đó lượng không khí từ phổi thoát ra ngoài với tốc độ cao do áp lực mạnh kèm theo âm thanh lớn.

Người bệnh có thể chỉ ho vài tiếng, nhưng cũng có thể bị ho kéo dài, thậm chí ho ra máu. Bệnh nhân cần chú ý đến các cơn ho và đi khám nếu triệu chứng nghiêm trọng.

Những nguyên nhân gây ho ai cũng có nguy cơ mắc phải

Bệnh ho được chia làm hai dạng cấp tính và mãn tính. Mỗi cấp độ, tình trạng có thể gây ra bởi các nguyên nhân khác nhau. Hiểu rõ về căn nguyên gây bệnh sẽ là cách tốt nhất giúp điều trị tận gốc và mang lại hiệu quả tốt, triệt để nhất.

Nguyên nhân gây ho cấp tính

Tình trạng này diễn ra đột ngột chủ yếu do đường hô hấp bị kích thích bởi dị nguyên như nấm, phấn hoa, khói bụi, chất cay… Một nguyên nhân khác cũng rất phổ biến là đường hô hấp trên bị viêm nhiễm. Vì vậy người bệnh dễ bị ho do các bệnh đường hô hấp như:

• Cảm cúm, cảm lạnh.
• Viêm phế quản, viêm thanh quản, viêm phổi.
• Viêm họng, viêm tai, viêm xoang.
• Tràn dịch màng phổi.
• Bệnh ứ máu ở phổi.
• Hen suyễn.

Nguyên nhân ho mãn tính

Ho mãn tính thường không phổ biến. Một số nguyên nhân gây ra tình trạng này được biết đến là:

• Bệnh lao
• Nhiễm nấm phổi, ung thư phổi.
• Hen suyễn.
• Trào ngược dạ dày thực quản.
• Dị ứng thuốc.
• Viêm mũi dị ứng, viêm xoang.
• Hút thuốc lá hoặc hít khói thuốc thường xuyên.

Các loại bệnh ho thường gặp và triệu chứng đi kèm

Theo Lương y Đỗ Minh Tuấn – Truyền nhân đời thứ 5, GĐ chuyên môn nhà thuốc nam Đỗ Minh Đường, ho do nhiều dạng khác nhau dựa trên biểu hiện lâm sàng. Sau đây là một số tình trạng nhiều người mắc phải nhất và các triệu chứng nhận biết:

Bệnh ho gà

Triệu chứng thường gặp:

• Ho thành từng cơn dữ dội, không thể kiểm soát.
• Tiếng ho như tiếng gà gáy.
• Mắt sưng, chảy nước mắt, mặt đỏ.
• Đau đớn, mệt mỏi, khó thở và thường xuyên nôn mửa.

Bệnh ho gà ở trẻ em phổ biến hơn ở người lớn. Tình trạng này có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe hoặc đe dọa tính mạng của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Do vậy bố mẹ nên tiêm phòng cho các bé khi được 2 tháng tuổi.

Tình trạng này xuất hiện do nhiễm vi trùng, nhiễm khuẩn và có thể lây sang người khác. Bệnh nhân cần sớm điều trị để tránh biến chứng nguy hiểm.

Bệnh ho khan

Là vấn đề hô hấp thường gặp ở cả trẻ em, người lớn và người già. Cơn ho thường có các biểu hiện như:

• Ho không kèm nhầy
• Cơn ho kéo dài, khó kiểm soát.
• Thời gian bị bệnh thường trong vài tuần.

Dạng này xuất hiện do  đường hô hấp bị kích thích bởi dị nguyên bên ngoài.

Bệnh ho có đờm

Bệnh xuất phát từ các nguyên nhân mãn tính như viêm mũi, viêm xoang, viêm phế quản. Nguyên nhân gây ho đờm ở trẻ sơ sinh hoặc trẻ em dưới 3 tuổi thường do cảm cúm và cảm lạnh. Người bệnh sẽ có các biểu hiện:

• Ho có đờm và chất nhầy.
• Nặng ngực.
• Nghẹt thở, khó thở, mệt mỏi.
• Sổ mũi

Ho cảm lạnh

Đây là tình trạng rất phổ biến do nhiễm virus cảm lạnh. Bệnh nhân thường gặp triệu chứng:

• Ho ra nhiều dịch nhầy ở cổ họng.
• Sổ mũi, mệt mỏi.
• Sốt nhẹ.
• Viêm họng, khó chịu ở trong họng.

Ho cảm lạnh kéo dài khoảng 3 tuần. Cơn ho có thể trở thành mãn tính, diễn ra trong 8 tuần với người lớn và khoảng 4 tuần với trẻ em.

Ho ra máu

Đây là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe có vấn đề nghiêm trọng. Triệu chứng thường gặp là:

• Ho có máu chảy từ mũi, cổ họng, đường hô hấp trên hoặc phổi.
• Máu chảy ra nhiều hoặc ít tùy vào mức độ nghiêm trọng.
• Máu có thể lẫn đờm.

Nếu tình trạng ho ra máu xuất hiện đột ngột, sau khi hoạt động mạnh, kèm theo các biểu hiện như ho kéo dài, sốt nhẹ, giảm cân thì người bệnh có thể bị ho lao. Bệnh ho lao thường kéo dài hơn 3 tuần liên quan đến lao phổi, gây đau ngực, khó thở, mệt mỏi và đổ mồ hôi về đêm. Ho lao có thể lây truyền bệnh lao phổi cho người khác. Khi thấy ho kèm theo máu, người bệnh nên đi khám ngay để làm rõ nguyên nhân gây bệnh.

Bị ho nên uống gì ăn gì? Các biện pháp phòng tránh hiệu quả

Lương y Tuấn khuyên rằng, chế độ ăn uống có thể giúp hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả. Theo đó người bệnh nên bổ sung những thực phẩm sau:

• Thực phẩm giàu vitamin C: Cam, chanh, ổi, xoài, bưởi, dứa, rau xanh…
• Thực phẩm giàu kẽm: Ngao, sò, củ cải trắng…
• Thực phẩm dễ tiêu hóa, nhiều nước như súp, cháo, canh
• Thức uống tốt cho đường hô hấp: Uống nước mật ong ấm vào buổi sáng, trà gừng, trà bạc hà…

Người bệnh nên kiêng những đồ ăn thức uống như:

• Đồ ăn tanh: Tôm, cua, cá…
• Đồ ăn, thức uống lạnh đá.
• Thực phẩm cay nóng chứa nhiều ớt, sả, mù tạt…
• Món ăn nhiều mỡ, được chế biến bằng cách chiên, rán, nướng…
• Các loại thức uống: Bia, rượu, cà phê, nước có ga, sữa…

Lương y Tuấn nhấn mạnh bệnh ho là chứng bệnh khó chịu và có thể tiến triển thành mãn tính. Mọi người nên chủ động phòng tránh bằng những biện pháp như sau:

• Uống nhiều nước mỗi ngày, có thể bổ sung các loại nước hoa quả.
• Giữ ấm cơ thể khi nhiệt độ không khí hạ thấp, nhất là vùng mũi, cổ và ngực.
• Tránh ngồi làm việc lâu hoặc ngủ trong phòng điều hòa quá khô và lạnh.
• Nên vệ sinh xoang mũi và miệng bằng nước muối sinh lý trước khi đi ngủ.
• Đeo khẩu trang khi đi ra ngoài.
• Khám sức khỏe định kỳ và chữa trị bệnh sớm nếu mắc phải.

Cách chữa bệnh ho hiệu quả, an toàn

Ho không gây nguy hiểm nếu nguyên nhân là cảm mạo hoặc bị kích thích họng. Tuy nhiên khi triệu chứng kéo dài, kèm theo các dấu hiệu nghiêm trọng khác, như nôn mửa, ho ra máu… thì đây có thể là triệu chứng của các bệnh lý nghiêm trọng. 

Theo lương y Tuấn, nếu ho xuất hiện ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và phụ nữ có thai thì cần hết sức thận trọng. Ho kéo dài ở trẻ sơ sinh khiến các bé khó thở, mệt mỏi, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe. Phụ nữ bị ho khi mang thai dễ thúc đẩy co bóp tử cung gây sảy thai. 

Đối với ho cấp tính dưới 3 ngày, việc điều trị không cần quá phức tạp. Tuy nhiên khi ho là triệu chứng của các bệnh lý khác như viêm phế quản, viêm thanh quản, lao phổi, hen suyễn, trào ngược dạ dày… thì người bệnh cần điều trị bệnh khởi phát. Phương pháp điều trị phụ thuộc vào căn bệnh mắc phải. Khi những căn bệnh nguồn được kiểm soát, triệu chứng ho sẽ tự biến mất.

Vì vậy người bệnh nên chú ý và tìm kiếm sự hỗ trợ từ bác sĩ sớm nhất. Sau đây là những biện pháp và hướng xử lý khi bệnh nhân có thể tham khảo:

Mẹo chữa ho từ dân gian tại nhà

Các biện pháp dân gian thường sử dụng những nguyên liệu tự nhiên, gần gũi, giúp tiết kiệm chi phí. Cách tiến hành của những mẹo này cũng vô cùng đơn giản. Bệnh nhân có thể tham khảo các mẹo chữa bệnh ho tại nhà sau:

• Mật ong: Mật ong có chứa nhiều hợp chất kháng khuẩn, kháng viêm, bổ sung dưỡng chất giúp làm lành tổn thương niêm mạc. Bệnh nhân có thể trị ho tại nhà từ mật ong bằng nhiều cách khác nhau: Quất ngâm mật ong, mật ong hấp lá hẹ, mật ong hấp cách thủy cùng tỏi…
• Sử dụng gừng: Gừng chứa Gingerols có tác dụng tiêu viêm, chống sưng và giảm ho. Loại củ này cũng có tính kháng histamin nên giúp chống lại các dị nguyên đường hô hấp. Dân gian thường dùng gừng có thể chữa ho theo những cách như: Gừng chưng đường phèn, uống trà gừng muối, uống nước gừng kết hợp với chanh tươi và lá me…
• Vỏ quýt: Vỏ quả quýt là vị thuốc có tác dụng cấp ẩm, tiêu đờm, trị ho, lưu thông khí huyết. Người bệnh có thể dụng 12g vỏ quýt sắc cùng 200ml nước đến khi còn lại ½. Cho thêm mật ong hoặc đường vào và dùng uống trong ngày.

Những biện pháp dân gian giúp làm dịu đường hô hấp, giảm ho. Tuy nhiên những mẹo này chỉ phù hợp với người bị ho cấp tính, do cảm lạnh, hoặc họng bị kích thích. Những cách dân gian không nên áp dụng tùy tiện khi chữa bệnh cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ hoặc các mẹ bầu.

Chữa ho bằng thuốc Tây y

Một số bệnh nhân có thể cần chữa ho bằng thuốc tây y. Những thuốc được sử dụng có gồm nhiều dạng khác nhau như: Thuốc uống, viên ngậm, siro ho… Những loại thuốc này có tác dụng kháng khuẩn, tiêu đờm, gây tê và giảm ho. Có 2 dạng thuốc trị ho thường được bác sĩ chỉ định:

• Thuốc giảm ho ngoại biên: Nhóm này gồm thuốc làm giảm phản xạ ho (Viên ngậm, Siro ho, Glycerol…) và thuốc gây tê (Benzonatate, lidocain, menthol, bupivacain…).
• Thuốc giảm ho trung ương: Loại thuốc này gồm các thuốc có khả năng ức chế trung tâm ho (Codein, Dextromethorphan…) và thuốc chống viêm, giảm phù nề trong họng (Alphachymotrypsin, serrapeptase…).

Thuốc Tây y mang lại hiệu quả nhanh chóng vì vậy không ít bệnh nhân lựa chọn cách chữa này. Tuy nhiên đa phần người bệnh thường sử dụng không đúng cách. Người bệnh thường tự mua thuốc về uống, dùng thuốc không đủ liều hoặc thay đổi liều lượng thuốc, thời gian sử dụng thuốc. Do vậy tác dụng phụ của thuốc Tây dễ xuất hiện, nhiều bệnh nhân bị phụ thuộc thuốc hoặc nhờn thuốc. Do đó ho ngày càng trầm trọng và kéo dài.

Điều trị bệnh ho bằng Đông y

Y học cổ truyền cho rằng, ho xuất hiện do hai nguyên nhân chính ngoại cảm và nội thương. Yếu tố ngoại cảm là các tà khí xâm nhập mà chủ đạo là là phong hàn táo nhiệt, làm phế khí. Nội thương xuất hiện do nhiều căn nguyên như tỳ sinh đờm, can hỏa phạm phế, phế hư tổn và thận khí hư.

Để điều trị bệnh dứt điểm, Đông y cho rằng điều trị triệu chứng là cần thiết nhưng song song với đó cần giải quyết căn nguyên của bệnh. Thuốc Đông y phải vừa giúp làm giảm ho, vừa chữa lành tổn thương tại tạng phủ và bồi bổ các cơ quan bên trong, giúp đẩy lùi tà khí hiệu quả.

Hiện nay trên thị trường có nhiều bài thuốc nam điều trị bệnh ho hiệu quả. Là nhà thuốc nam đã trải qua hơn 150 năm hình thành và phát triển, nhà thuốc nam Đỗ Minh Đường chúng tôi cũng góp một phần công sức vào việc làm phong phú thêm danh sách các bài thuốc nam chữa ho.

Bài thuốc ho dòng họ Đỗ Minh được nghiên cứu và hình thành bởi cố lương y Đỗ Minh Tư (truyền nhân đời thứ 1 dòng họ Đỗ Minh). Trải qua các đời lương y, hiện tại bài thuốc đã được chuyển giao đến tay lương y Đỗ Minh Tuấn.

Ông đã cùng các cộng sự của mình tối ưu và hoàn thiện hơn nữa bài thuốc này cho phù hợp nhất với cơ địa của người Việt. Để nói về bài thuốc này, chúng tôi xin phép điểm qua một số ý chính như sau:

• Tác dụng trị bệnh tận gốc, tăng sức đề kháng: Tất cả các bài thuốc nam của Đỗ Minh Đường đều tuân thủ đúng cơ chế trị bệnh của YHCT, đào sâu vào tận gốc rễ gây bệnh, đẩy lùi tà khí, khôi phục chính khí, khôi phục chức năng tạng phế, nâng cao sức đề kháng của người bệnh.
• Dược liệu sạch 100%, an toàn, lành tính cho mọi đối tượng: Bài thuốc ho Đỗ Minh chúng tôi được bào chế từ 40-50 loại dược liệu, thu hái tại 3 vườn dược liệu sạch tại Hòa Bình, Hưng Yên và Gia Lâm (Hà Nội). Bắt đầu từ khâu thu hái, mọi quá trình lương y Tuấn đều giám sát cẩn thận, sau đó sơ chế theo đúng quy định của Bộ y tế. Nhờ đó, Đỗ Minh Đường chúng tôi nói không với dược liệu bẩn, chất bảo quản và tân dược nên đảm bảo an toàn, lành tính cho mọi đối tượng.
• Cách sử dụng tiện lợi, dễ dàng mang theo khi đi xa nhà: Bài thuốc ho dòng họ Đỗ Minh chúng tôi vốn là bài thuốc bốc theo thang tuy nhiên để thuận tiện hơn cho người bệnh, chúng tôi đã đổi mới, thay thế dạng thức thuốc. Theo đó, nếu người bệnh có nhu cầu, chúng tôi sẽ cung cấp loại thuốc đã được bào chế thành dạng cao đặc. Mỗi lần sử dụng, các bạn hãy lấy 1-2 thìa cao thuốc, hòa tan với nước ấm rồi uống khoảng 2 lần/ngày.

Chị Dương Thanh Ngân (27 tuổi, Hà Nội) thường xuyên bị ho và viêm họng. Đặc biệt trong thời gian vừa rồi, chị mang thai bé đầu được 3 tháng nhưng vì ho quá nhiều nên chị quyết định tìm đến bài thuốc nam Đỗ Minh Đường để điều trị (thông qua lời giới thiệu của 1 người bạn). Sau khi dùng 2 tháng, bệnh của chị đã khỏi. Trong thời gian dùng thuốc, sức khỏe của chị Ngân khá lên nhiều, thai kỳ phát triển tốt, không gặp phải bất cứ biến chứng nào.

Chữa ho ở đâu là hiệu quả và an toàn?

Ho là căn bệnh đơn thuần và không khó để điều trị dứt điểm. Hiện tại có nhiều địa chỉ giúp điều trị bệnh ho hiệu quả và an toàn. Cụ thể là:

• Bệnh viện tại Hà Nội và Tp.HCM: Với trang thiết bị hiện đại, cùng đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, các bệnh viện công và tư tại 2 thành phố lớn là Hà Nội và Tp.HCM đã, đang, sẽ hoạt động tốt nhiệm vụ thăm khám và điều trị bệnh ho cho mọi đối tượng người bệnh. Một số bệnh viện mọi người có thể tham khảo là bệnh viện đại học Y Hà Nội, bệnh viện Bạch Mai, bệnh viện Phổi Trung Ương, bệnh viện Nhi Trung ương,…

• Các nhà thuốc nam gia truyền: Song song với sự phát triển của y học hiện đại, y học cổ truyền vẫn giữ vững được vị thế của mình. Hiện nay nhiều nhà thuốc nam uy tín được Sở y tế cấp phép hoạt động đã ra đời và bào chế ra nhiều bài thuốc uy tín giúp điều trị bệnh ho hiệu quả. Một số nhà thuốc nam có thể kể đến là nhà thuốc nam Đỗ Minh Đường của chúng tôi, Trung tâm thừa kế & Ứng dụng Đông y Việt Nam, Trung tâm nghiên cứu & ứng dụng thuốc dân tộc, CTCP Bệnh viện YHCT Quân dân 102.

Mỗi địa chỉ khám bệnh sẽ có phương pháp điều trị riêng biệt nhưng đều mang lại hiệu quả nhất định. Chúng tôi hy vọng mọi người sẽ “chọn mặt gửi vàng” đúng địa chỉ để sớm thoát khỏi căn bệnh này.